ابن ابی رباح
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابومحمد عطاء بن اسلم بن صفوان جَنَدی (۲۷ـ۱۱۴ق)، معروف به ابن ابی رباح، از فقهای بزرگ
حجاز، مفسر قرآن،
مفتی اهل
مکه، از محدثان مورد اعتماد و از اصحاب و یاران
حضرت علی (علیه‌السّلام) و جزء
تابعین قرن اول و دوم هجری قمری بود.
شیخ طوسی وی را مخلط، خوانده است.
ابومحمد عطاء بن اسلم بن صفوان جندی فهری مکی قرشی، معروف به ابن ابی رباح، او در سال
۲۷ق در جَنَد، از شهرهای
یمن متولد شد و در مکه پرورش یافت.
ابومحمد از موالی
آل خیثم،
قریش و از اصحاب و یاران حضرت علی (علیه‌السّلام)
و جزء تابعین به شمار می‌رفت
و از افرادی مانند
ابن عباس،
زید بن خالد جهنی،
جابر بن عبدالله،
ابوهریره و
ابوسعید خدری حدیث شنید. او از فقهای بزرگ حجاز،
مفسر قرآن،
مفتی اهل مکه و از محدثان مورد اعتماد بود و بزرگانی همچون
ابن جریج،
زُهری،
مالک بن دینار،
اعمش و
ایوب سختیانی از او بهره برده‌اند.
شیخ طوسی وی را مخلط، کسی که از افکار و عقاید صحیح برخوردار نیست، خوانده است.
او مدتی به تعلیم کاتبان اشتغال داشت و از راه زنبیل‌بافی امرار معاش می‌کرد. در جریان جنگ بین
حجاج و
عبدالله بن زبیر دستش قطع شد و در پایان عمر نابینا شد.
کتاب تفسیر القرآن اثر اوست.
در
رمضان سال
۱۱۴ق در مکه درگذشت.
زمان فوتش را به اختلاف ذکر کرده‌اند.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۱۶-۵۱۷، برگرفته از مقاله «عطاء جَنَدی».
