• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابراهیم بن عیسی مدائنی (مقاله دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ابراهیم بن عیسی مدائنی (زنده در ۳۱۶ق) ادیب، شاعر و کاتب قرن سوم هجری بود که در شهر دیرقنّی نزدیک بغداد زندگی می‌کرد. در زمان خلافت مقتدر عباسی به حکومت برخی از نواحی شام رسید.



ابواسحاق ابراهیم بن عیسی مدائنی از دانشمندان قرن سوم هجری
[۱] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۴، ص۲۲۶.
و اهل دیرقنّی، شهری در شش فرسخی بغداد بود و در سامرا می‌زیست.
[۴] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء ۴، ص۲۲۶.

مداینی فردی کاتب، ادیب و شاعر بود. با ابوالصقر اسماعیل بن بلبل از دیوانیان و وزیران خلفای عباسی در سده سوم هجری، رابطه دوستی صمیمانه‌ای داشته و به او مهر می‌ورزید؛ ولی دیری نپایید که با دست یافتن ابوالصقر به وزارت و دیوان، با اشعارش او را هجو، تمسخر و سرزنش می‌کرد و او را مورد پرخاش قرار می‌داد.
هنگامی که ابوالصقر به سمت دیوانی باغ‌ها و کشاورزی دستگاه خلافت در سامرا گماشته شد، مدائنی در بداندیشی و بدگویی وی اشعاری برای سلیمان بن وهب نوشت. نیز اشعاری خطاب به ابراهیم بن مدبر نوشت و برکناری او از ریاست را ستود. مدائنی خود نیز زمانی از سوی مقتدر عباسی (خلافت ۲۹۵-۳۲۰ق) امارت و حکومت بخش‌هایی از شام همچون سویدیه، لاذقیه، جبله، صیدا و برخی از نواحی آنها را بر عهده گرفت و به سال ۳۱۶ نیز وارد موصل شد.
[۶] خاقانی، علی، شعراء بغداد، ج۱، ص۵۷.
از آن پس، اطلاعی از او در دست نیست.


مدائنی پنجاه برگ شعر داشته است.
[۷] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۱. .
(دیگر منابع:
[۸] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۳۶.
)


۱. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۴، ص۲۲۶.
۲. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۵۱.    
۳. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۵۲۸.    
۴. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء ۴، ص۲۲۶.
۵. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۲۴.    
۶. خاقانی، علی، شعراء بغداد، ج۱، ص۵۷.
۷. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۱. .
۸. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۲۳۶.



پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابراهیم مدائنی»، ج۲، ص۵۰.






جعبه ابزار