• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إیهِ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: إِیهِ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: کلم (مفردات‌قرآن)، کلام (لغات‌قرآن)، تکلم.


إیهِ (به کسر الف) از واژگان نهج البلاغه به معنای زیاد سخن گفتن است.
امام علی (علیه‌السلام) راجع به حجاج بن یوسف، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه فقط یک بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


إیهِ
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ص۱۰۶.    
اسم فعل است به معنای زیاد سخن بگو.
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۳۴۲.    
[۳] شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۸۴.    


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - إِيه - خطبه ۱۱۵ (حجاج بن یوسف)

آن حضرت (علیه‌السلام) راجع به حجاج بن یوسف فرموده است:
«أَما وَ اللهِ، لَيُسَلَّطَنَّ عَلَيْكُمْ غُلامُ ثَقيف الذَّيّالُ الْمَيّالُ، يَأْكُلُ خَضِرَتَكُمْ، وَ يُذيبُ شَحْمَتَكُمْ، إِيه أَبا وَذَحَةَ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۰، خطبه ۱۱۵.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۹، خطبه ۱۱۴.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۴، خطبه ۱۱۶.    

«به‌خدا قسم حتما بر شما مسلط خواهد شد. غلام قبیله ثقیف بسیار متکبّر و ستمگر، تازه‌های شما را می‌خورد و پپه‌ایتان را ذوب می‌کند، بسیار بگو (هر چه می‌خواهی بکن) ‌ای پدر خنفساء (سوسک).»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۷، خطبه ۱۱۶.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹۰.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹۱.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۱۵۹.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۹۲.    
[۱۲] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۷.    
)
توضيح اين سخن در «ثقف» خواهد آمد.
(ببینید: ثقف (مفردات‌نهج‌البلاغه))



این لفظ فقط یک بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۰، خطبه۱۱۵.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ص۱۰۶.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۳۴۲.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۸۴.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۰، خطبه ۱۱۵.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۹، خطبه ۱۱۴.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۴، خطبه ۱۱۶.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۷، خطبه ۱۱۶.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹۰.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۹۱.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۱۵۹.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۹۲.    
۱۲. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۷.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۷۰، خطبه۱۱۵.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اِیه»، ص۱۰۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 115 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار