إِسْتَفْتِهِم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِسْتَفْتِهِم: (فَاسْتَفْتِهِمْ اَهُمْ اَشَدُّ)«اسْتَفْتِهِم» از مادّه
«اسْتِفْتاء» در اصل، به معنای مطالبه اخبار جدید است؛ و این که به نوجوان
«فَتی» گفته می‌شود نیز به خاطر تازگی جسم و روح او است. این تعبیر، اشاره به این است که اگر به راستی آنها
آفرینش خود را مهم‌تر و محکم‌تر از آفرینش
آسمان و
فرشتگان می‌دانند، مطلب جدید و بی‌سابقه‌ای می‌گویند.
«اسْتِفْتاء» در اصل از
«فتوا» گرفته شده که به معنای جواب مسائل مشکله است.
ترجمه و تفاسیر
آیات مرتبط با
إِسْتَفْتِهِم:
(فَاسْتَفْتِهِمْ أَهُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَم مَّنْ خَلَقْنَا إِنَّا خَلَقْنَاهُم مِّن طِينٍ لَّازِبٍ) (از آنان بپرس: «آيا
آفرینش دوباره آنان سخت‌تر است يا آفرينش تمام كسانى از
فرشتگان و اهل
آسمان‌ها و
زمین كه آفريده‌ايم؟!» ما آنان را از گل چسبنده‌اى آفريديم).
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: معنای آیه این است که: وقتی خدای سبحان رب آسمان‌ها و زمین و موجودات بین آن دو و ملائکه بود، تو‌ای
رسول گرامیم، از ایشان نظرخواهی کن و بپرس آیا
خلقت ایشان مهم‌تر و بزرگ‌تر است، یا خلقت غیر ایشان از موجودات دیگری که ما خلق کرده‌ایم، آن وقت متوجه خواهند شد که خلقت آنان ضعیف‌تر و ناچیزتر از خلقت موجودات دیگر است، برای اینکه خلقت ایشان از یک گل چسبنده بود و معلوم است که این گل چسبنده ناچیز نمی‌تواند ما را عاجز سازد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(فَاسْتَفْتِهِمْ أَلِرَبِّكَ الْبَنَاتُ وَلَهُمُ الْبَنُونَ) (از آنان بپرس: آيا پروردگارت دخترانى دارد و پسران از آنِ آنهاست؟!).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: خداى سبحان می‌فرماید: از ایشان بپرس آیا برای پروردگار تو دختران باشد و برای خود آنان پسران؟ و این استفهام استفهامی است
انکاری، به انکار لازمه کلام، چون لازمه این گفتار این است که:
مشرکین از خدا بالاتر باشند، چون مشرکین این
اعتقاد را هم داشته‌اند که پسر بهتر از دختر است و می‌خواستند که از داشتن دختر منزه باشند، و به همین جهت دختران را زنده به گور می‌کردند، تا نزاهتشان لکه‌دار نشود.
(دیدگاه شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إِسْتَفْتِهِم»، ص۴۲.
