إِستِضعاف (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استضعاف، استعمار: (یُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ)«استضعاف» از مادّه
«ضعف» معادل کلمه
«استعمار» است که در عصر و زمان ما به کار می‌رود؛ و مفهوم آن این است که قومی ستم‌پیشه، جمعیتی را تضعیف کنند تا بتوانند از آنها در مسیر مقاصدشان بهره‌کشی نمایند؛ منتها با کلمه
«استعمار» این تفاوت را دارد، که
«استعمار» ظاهرش به معنای آباد ساختن است و باطنش به معنای ویرانگری، ولی
«استضعاف» ظاهر و باطنش هر دو یکی است.
(وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كَانُواْ يُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنَى عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ بِمَا صَبَرُواْ وَدَمَّرْنَا مَا كَانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا كَانُواْ يَعْرِشُونَ) (و مشرق‌ها و مغرب‌هاى پر بركت زمين را به آن قوم كه زير زنجير
ظلم و
ستم به ضعف كشانده شده بودند، واگذار كرديم؛ و وعده نيك پروردگارت بر
بنی‌اسرائیل، به خاطر
صبر و
استقامتی كه به خرج دادند، تحقّق يافت؛ و آنچه
فرعون و فرعونيان از كاخ‌هاى مجلّل مى‌ساختند، و آنچه از باغ‌هاى داربست‌دار فراهم ساخته بودند، در هم كوبيديم).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
خداوند می‌فرماید: «ما بنی اسرائیل را که مردمی ضعیف به شمار می‌رفتند قدرت داده و مشارق و مغارب
سرزمین مقدس را به ایشان واگذار نمودیم»؛ و اگر در اینجا بنی اسرائیل را به مردمی مستضعف وصف کرده برای این است که کارهای عجیب خارق العاده خدا را برساند، و بفهماند چگونه خداوند افتادگان را بلند می‌نماید و کسانی را که در نظرها خوار می‌آیند، تقویت نموده و زمین را در تیول آنان قرار می‌دهد؛ چه قدرتی بالاتر از این؟
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إستضعاف»، ص۴۲.
