• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إِذْن‌ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





إِذْن (به کسر الف و سکون ذال) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای اجازه و اراده می‌باشد.
در بیان حضرت امیر (علیه‌السلام) نیز به همین معنی به‌کار رفته است.



إِذْن به معنای اجازه و اراده آمده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِإِذْنِهِ - نامه ۲۵ (توصیه به عامل زکات)

این بیان از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) که می‌فرماید:
«فَخُذْ ما أَعْطاكَ مِنْ ذَهَب أَوْ فِضَّة، فَإنْ كانَتْ لَهُ ماشِيَةٌ أَوْ إِبِلٌ فَلا تَدْخُلْها إِلاّ بِإِذْنِهِ
«آن‌چه زکات دهنده از طلا و نقره به تو داد بگیر، اگر او چهارپایان یا شتر داشته باشد میان آن‌ها داخل نشو مگر به اذن او.»

۲.۲ - بِإذْنِ - نامه ۱۴ (درباره دشمن)

حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص مواردی که دشمن در حال فرار است چنین می‌فرمایند:
«فَإذا كانَتِ الْهَزيمَةُ بِإذْنِ اللهِ فَلا تَقْتُلوا مُدْبِراً، وَ لا تُصيبوا مُعْوِراً.»
«چون دشمن به ارادۀ خدا به هزیمت رسید، هیچ فرار کننده‌ای را نکشید و عاجزی را نگیرید.» معور کسی را گویند که از نگهداری خویش عاجز است. لذا گویند: «اعوز: ابدی عورته.»



مواردی از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر،مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۱.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۰۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۸، نامه ۲۵.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۸۱، نامه ۲۵.    
۷. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۵، نامه۲۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۰.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۳۱۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۰.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۱.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۹۸، نامه ۱۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۶، نامه ۱۴.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۳، نامه ۱۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۶.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۷.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۱۸۳.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۲۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۰۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر،مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اذن»، ج۱، ص۳۶.    






جعبه ابزار