إذَن (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إذَن: (وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ)«إذَن» (به کسر همزه و فتح ذال) به معنای «اعلام كردن» و نيز به معنای «سوگند ياد كردن» است.
اين
آیه و آيات بعدی در حقيقت اشاره به قسمتى از كيفرهاى دنيوى آن جمع از
یهود است كه در برابر فرمان‌هاى الهى قد
علم كردند و
حق و
عدالت و درستى را به زير پا گذاردند.
نخست مى‌گويد: به خاطر بياور زمانى كه پروردگار تو اعلام داشت كه بر اين جمعيت گنه‌كار، عده‌اى را مسلط مى‌كند، كه به طور مداوم تا دامنه
قیامت آن‌ها را در ناراحتى و
عذاب قرار دهند.
«تاذن» و «اذن» هر دو به معنای اعلام كردن است، و نيز به معنای
سوگند ياد كردن آمده است، در اين صورت معنای آيه چنين مى‌شود كه
خداوند سوگند ياد كرده است كه تا دامنه قيامت چنين اشخاصى در ناراحتى و
عذاب باشند.»
به موردی از کاربرد إذَن در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَن يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذَابِ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ) «و نيز به خاطر بياور هنگامى را كه پروردگارت اعلام كرد: تا روز قيامت، كسى را بر آن‌ها مسلّط خواهد ساخت كه همواره آن‌ها را در عذاب سختى قرار دهد؛ زيرا پروردگارت مجازاتش سريع، و در عين حال، نسبت به توبه‌كنندگان آمرزنده و مهربان است.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه «تاذن» مانند كلمه «اذن» به معناى اعلام كردن است و
لام در «ليبعثن»
لام قسم و معناى آيه اين است: به ياد آر آن وقتى را كه پروردگارت اعلام كرد كه سوگند خورده كسانى را بر ايشان بگمارد كه دائما بدترين شكنجه‌ها را به آنان بچشاند، گماشتنى كه با دوام و بقاى دنيا ادامه داشته باشد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اذن»، ص۴۶.
