أَهلَکنا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَهلَکنا:
(يَرَوْاْ كَمْ أَهْلَكْنَا) أَهلَکنا: از مادّه
«هلاک» به معنى «نابودى، نيستى و فانى شدن» است.
به موردی از کاربرد
أَهلَکنا در
قرآن، اشاره می‌شود:
(أَ لَمْ يَرَوْاْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّكَّنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّن لَّكُمْ وَ أَرْسَلْنَا السَّمَاء عَلَيْهِم مِّدْرَارًا وَ جَعَلْنَا الأَنْهَارَ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَ أَنْشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ) (آيا نديدند چه بسيار از اقوام
بی‌ایمان پيشين را
هلاک كرديم؟! اقوامى كه از شما نيرومندتر بودند و امكاناتى به آن‌ها داده بوديم كه به شما نداديم؛
باران‌های پى درپى براى آن‌ها فرستاديم و از ميان
زمین‌های آن‌ها، نهرها جارى ساختيم؛ اما هنگامى كه سركشى و طغيان كردند، آنان را به سبب
گناهانشان نابود كرديم و اقوام ديگرى بعد از آنان پديد آورديم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
راغب گفته است: قرن مردمى را مى‌گويند كه در يک زمان زندگى كنند و جمع آن قرون مى‌آيد.
(وَ مَا كَانَ رَبُّكَ لِيُهْلِكَ الْقُرَى بِظُلْمٍ وَ أَهْلُهَا مُصْلِحُونَ) (و چنين نبود كه
پروردگارت آبادی‌ها را به
ظلم و
ستم نابود كند در حالى كه اهلش در صدد
اصلاح بوده باشند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى سنت
خدای تعالی چنين نبوده كه قريه‌ها را هلاک و منقرض كند در حالى كه اهل آن مصلح باشند، چون اين خود
ظلم است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
چه‌بسا اقوام پيشين كه امكانات فراوان مادى باعث غرور و غفلتشان شد و آن‌ها به نابودى و خاموشى پيوستند، اين هشدار، تنها مخصوص
بت‌پرستان نيست، بلكه به مردم امروز هم كه از باده غرور سرمست شده‌اند هشدار مى‌دهد كه وضع گذشتگان را فراموش نكنند و بدانند كه عامل بدبختى و نابودى آن‌ها چيزى جز گناه و ظلم و بيدادگرى نيست.
در آيه ۱۱۷
سوره هود مى‌خوانيم:
«چنين نيست كه پروردگارت آبادی‌ها را به ظلم و ستم نابود كند در حالى كه اهلش درصدد اصلاح بوده باشند»
(وَ مٰا كٰانَ رَبُّكَ لِيُهْلِكَ اَلْقُرىٰ بِظُلْمٍ وَ أَهْلُهٰا مُصْلِحُونَ) چه اين‌كه در هر جامعه‌اى ظلم و فساد وجود دارد، اما مهمّ اين است كه مردم در طريق اصلاح باشند، اگر اين احساس از ميان رفت و جامعه بى‌تفاوت شد و ظلم به سرعت همه‌جا را فراگرفت آن‌جاست كه ديگر در سنّت آفرينش حق حياتى براى آن‌ها وجود ندارد و اين جامعه به نابودى كشيده مى‌شود.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَهلَکنا»، ج۴، ص۵۹۴.
