أَنفال (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انفال: (یَسْئَلُونَکَ عَنِ الاَنْفالِ) «انفال» در اصل از مادّه
«نَفْل» (بر وزن نفع) به معنای زیادی است؛ و این که به نمازهای مستحب
«نافِلَه» گفته می‌شود، به این دلیل است که اضافه بر واجبات است. و همچنین اگر
«نَوَه» را
«نافله» می‌گویند به خاطر این است که بر فرزندان افزوده می‌شود؛
«نَوْفل» به کسی گفته می‌شود که بخشش زیاد داشته باشد. و اگر به غنائم جنگی نیز
«انفال» گفته شده است یا به جهت این است که یک سلسله اموال اضافی است که بدون صاحب می‌ماند و به دست جنگجویان می‌افتد، در حالی که مالک خاصی برای آن وجود ندارد. و یا به این جهت که جنگجویان برای پیروزی بر دشمن می‌جنگند، نه برای غنیمت؛ بنابراین غنیمت یک موهبت اضافی است که به دست آنها می‌افتد.
(يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللّهَ وَ أَصْلِحُواْ ذَاتَ بِيْنِكُمْ وَ أَطِيعُواْ اللّهَ وَ رَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ) (از تو درباره انفال (غنايم، و اموال بدون مالك) سؤال مى‌كنند؛ بگو: «انفال مخصوص
خدا و
پیامبر است؛ پس، از مخالفت فرمان خدا بپرهيزيد؛ و خصومتهايى را كه در ميان شماست، اصلاح كنيد؛ و اگر
ایمان داريد، از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد؛»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه انفال جمع نفل -به فتح فاء- است، كه به معناى زيادى هر چيزى است. و لذا نمازهاى مستحبى را هم نافله مى‌گويند چون زياده بر فريضه است، و اين كلمه بر زياديهايى كه فى‌ء هم شمرده شود اطلاق مى‌گردد، و مقصود از فى‌ء اموالى است كه مالكى براى آن شناخته نشده باشد، از قبيل قله كوه‌ها و بستر رودخانه‌ها و خرابه‌هاى متروك، و آباديهايى كه اهالى‌اش هلاك گرديده‌اند، و اموال كسى كه وارث ندارد، و غير آن، و از اين جهت آن را انفال مى‌گويند كه گويا اموال مذكور زيادى بر آن مقدار اموالى است كه مردم مالك شده‌اند، بطورى كه ديگر كسى نبوده كه آنها را مالك شود، و چنين اموالى از آن خدا و
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَنفال»، ص۸۰.
