• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَمْسِ‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: أَمْسِ‌ (لغات‌قرآن)
مقالات مرتبط: امس (مفردات‌قرآن)، أَمْس (مفردات‌نهج‌البلاغه).


أَمْسِ‌: (قَتَلْتَ نَفْسًا بِالْأَمْسِ)
[۱] قصص/سوره۲۸، آیه۱۹.    

«أَمْسِ‌» (به فتح الف و سکون میم) به معنای دیروز (روزى كه يک شب پيش از امروز) است.
[۲] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۵، ص۲۱۲.    
[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۴۵.    

هنگامى كه موسی (علیه‌السلام) خواست آن مرد قبطى را كه دشمن هر دو آن‌ها بود با قدرت بگيرد و از بنى اسرائيلى دفاع كند، فريادش بلند شد و گفت: اى موسى تو مى‌خواهى مرا بكشى همان‌گونه كه انسانى را ديروز كشتى؟
از قرار معلوم تو مى‌خواهى فقط جبارى در روى زمین باشى، و نمى‌خواهى‌ از مصلحان باشى.
اين جمله نشان مى‌دهد كه موسى (علیه‌السلام) قبلا نیت اصلاح‌طلبى خود را چه در کاخ فرعون و چه در بيرون آن، اظهار كرده بود.
به هر حال موسى (علیه‌السلام) متوجه شد كه ماجراى ديروز افشا شده است و براى اين‌كه مشكلات بيشترى پيدا نكند، كوتاه آمد.
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۶، ص۵۰.    



به موردی از کاربرد «أَمْسِ‌» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - أَمْسِ‌ (آیه ۱۹ سوره قصص)

(فَلَمَّا أَنْ أَرَادَ أَن يَبْطِشَ بِالَّذِي هُوَ عَدُوٌّ لَّهُمَا قَالَ يَا مُوسَى أَتُرِيدُ أَن تَقْتُلَنِي كَمَا قَتَلْتَ نَفْسًا بِالْأَمْسِ إِن تُرِيدُ إِلَّا أَن تَكُونَ جَبَّارًا فِي الْأَرْضِ وَمَا تُرِيدُ أَن تَكُونَ مِنَ الْمُصْلِحِينَ)
[۵] قصص/سوره۲۸، آیه۱۹.    
«و هنگامى كه موسى خواست با كسى كه دشمن هر دوى آنها بود درگير شود و با قدرت مانع او گردد، فرياد او بلند شد، گفت: «اى موسى! مى‌خواهى مرا بكشى همان گونه كه ديروز انسانى را كُشتى؟! تو فقط مى‌خواهى ستمگرى در روى زمين باشى، و نمى‌خواهى از مصلحان باشى.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۷.    


۱.۲ - أَمْسِ‌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: بيشتر مفسرين‌ گفته‌اند که ضمير (قال- گفت) به مرد اسرائيلى، همان كسى كه موسى (علیه‌السلام) را به کمک مى‌طلبيد، برمى‌گردد، براى اين‌كه مرد اسرائيلى خیال كرده بود موسى (علیه‌السلام) با اين توبيخ و عتابش بنا دارد او را مانند قبطى ديروز به قتل برساند، لذا از خشم او بيمناک شد، و گفت: اى موسى (علیه‌السلام) آيا مى‌خواهى مرا بكشى، همان‌طور كه ديروز يک نفر را كشتى؟ از سخن او، قبطى طرف دعوايش فهميد كه قاتل قبطى ديروز موسى (علیه‌السلام) بوده، لذا به دربار فرعون برگشت، و جريان را به وى گزارش داد، فرعون و درباريانش به مشورت نشستند، و سر انجام تصميم بر قتل موسى (علیه‌السلام) گرفتند.
و اين تفسیر به نظر ما نيز تفسير درستى است، براى اين‌كه سياق هم بدان شهادت مى‌دهد، ليكن بعضى‌ها آيه را چنين تفسير كرده‌اند كه گوينده اين سخن قبطى بوده، نه اسرائيلى و ليكن اين تفسير قابل اعتناء نيست، و معناى بقيه الفاظ آيه روشن است.
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۲۷.    
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۱.    

(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۷۶.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۸۴.    
)
۱. ↑ قصص/سوره۲۸، آیه۱۹.    
۲. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۵، ص۲۱۲.    
۳. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۴۵.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۶، ص۵۰.    
۵. ↑ قصص/سوره۲۸، آیه۱۹.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۷.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۲۷.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۲۱.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۷۶.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۸۴.    


• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «امس»، ج۱، ص۹۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره قصص | لغات قرآن
جعبه ابزار