أَقنوم (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اقنوم: «اقنوم» به معنای اصل و ذات،
و جمع آن
«اقانیم» است.
این واژه در آیاتی از
آیات قرآن به کار نرفته ولی در
آیه ۷۳ سوره مائده در مسأله «تعدد خدايان» از نظر
مسیحیان يعنى «
تثلیث در توحید» در برخی از تفاسیر اشارهای به این بحث شده است.
(لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ وَ مَا مِنْ إِلَهٍ إِلاَّ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَ إِن لَّمْ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ) (كسانى كه گفتند: «
خداوند، يكى از سه خداست» به يقين
کافر شدند؛ هيچ معبودى جز معبود يگانه نيست؛ و اگر از آنچه مىگويند دست برندارند، عذاب دردناكى به كافران آنها كه روى اين عقيده ايستادگى كنند، خواهد رسيد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان به مناسبت در بحث از تثلیث از نظر مسیحیان میفرماید:
(لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قالُوا اِنَّ اللَّهَ ثالِثُ ثَلاثَةٍ) یعنی یکی از سه چیزی که بترتیب عبارتند از: ۱- پدر ۲- پسر ۳- روح، یعنی کلمه
اللّه بر هر یک از این سه چیز منطبق است، چون در ابواب مختلف انجیلها زیاد به چشم میخورد اینکه: اب، اله است، ابن، اله است و روح، اله است. و در همین انجیلها است که: اله در عین اینکه یکی است سه چیز است، و مثال میزنند به اینکه کسی بگوید: زید فرزند عمرو، انسان است، که در اینجا نیز یک چیز سه چیز است، زیرا در مثال بیش از یک حقیقت چیزی نیست، و در عینحال هم زید است و هم پسر عمرو و هم انسان، و غفلت کردهاند از اینکه این کثرت و تعددی که در وصف است اگر حقیقی و واقعی باشد لابد موصوف هم متعدد خواهد بود، کما اینکه اگر موصوف حقیقتا واحد باشد قهرا کثرت و تعدد اوصاف اعتباری خواهد بود، و محال است که یک چیز در عین اینکه یکی است سه چیز باشد، عقل سلیم این معنا را نمیپذیرد.
عجیب اینجا است که بسیاری از مبلغین مسیحی به این حقیقت اعتراف کرده و درباره این عقیده که جزو اولیات
دین مسیح است میگویند: این مطلب از مسائل لاینحلی است که از مذاهب پیشینیان به یادگار مانده، وگرنه بحسب موازین علمی درست در نمیآید.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اقنوم»، ص۶۱.