• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَفخ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: رأس (مفردات‌قرآن)، سر.


أَفْخ (به فتح الف و سکون فاء) از مفردات نهج البلاغه، به معنای قسمتی نرم از سر طفل است.
فقط یک مورد از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.



أَفْخ: یافوخ، قسمت نرم سر طفل است.
که وقت دست زدن، نرمی آن احساس می‌شود.
جمع آن «یآفیخ» است.
و در لغت آمده: «اليأْفوخ: الْمَوْضِعُ الَّذي يَتَحَرَّكُ مِنْ رأْس الطِّفْلِ.»


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - يآفيخُ - خطبه ۱۰۶ (تعریف یاران)

امام علی (صلوات‌اللّه‌علیه) در تعریف یارانش در صفّین فرموده:
«وَ أَنْتُمْ لَهاميمُ الْعَرَبِ، وَ يآفيخُ الشَّرَفِ.»
«شما بزرگان و شرفاء عرب و قله‌های شرف هستید.» «لهمیم» بکسر اوّل مقدّم و شریف، جمع آن «لهامیم» است.



این لفظ فقط یک بار در کلام امام (علیه‌السّلام) آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۴۴۸.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۸۸۵.    
۳. ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۵، بیروت، دار صادر، چ سوم، ۱۴۱۴.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۳۹، خطبه ۱۰۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۰۵، خطبه ۱۰۵.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۵، خطبه ۱۰۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۷، خطبه ۱۰۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۵۰۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۶.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۸۰.    
۱۳. أزهری، محمد بن أحمد، تهذیب اللغة، ج۶، ص۱۶۹، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا    .



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «افخ»، ج۱، ص۵۳.    






جعبه ابزار