أَسْرِ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَسْرِ: (فَاَسْرِ بِاَهْلِکَ)«اَسْرِ» از مادّه
«اسراء» به معنای حرکت در
شب است؛ بنابراین، ذکر
«لَیْل» (
شب) در آیه برای تاکید بیشتر این موضوع است؛ همچنین
«اَسْر» (بر وزن عصر) در اصل به معنای بستن چیزی با زنجیر است؛ و
اسیران را از این جهت
«اسیر» نامیدهاند که آنها را میبندند؛ ولی
«اَسْر» در اینجا اشاره به استحکام پیوندهای وجودی انسان است که قدرت حرکت و توانایی فعالیتهای مهم به او میدهد.
ترجمه و تفاسیر
آیات مرتبط با
أَسْرِ:
(قَالُواْ يَا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَن يَصِلُواْ إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِّنَ اللَّيْلِ وَلاَ يَلْتَفِتْ مِنكُمْ أَحَدٌ إِلاَّ امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصِيبُهَا مَا أَصَابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ) (
فرشتگان عذاب گفتند: «اى
لوط! ما فرستادگان پروردگار توايم؛ آنها هرگز دسترسى به تو پيدا نخواهند كرد؛ در تاريكى
شب، خانوادهات را از اين شهر حركت ده -و هيچ يك از شما پشت سرش را نگاه نكند- مگر همسرت، كه او هم به همان بلايى كه آنها گرفتار مىشوند، گرفتار خواهد شد؛ موعد آنها صبح است؛ آيا صبح نزديك نيست؟!»).
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان میفرماید: کلمه «اسر»،
امر از ماده
اسراء است که
مصدر باب افعال است و
ثلاثی مجرد آن یعنی «سُری» با ضمه سین به معنای سیر در
شب است، و جمله
(فَأَسْرِ...) به معنای آن است که: شبانه اهلت را حرکت بده و از
قریه بیرون ببر.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَشَدَدْنَا أَسْرَهُمْ وَإِذَا شِئْنَا بَدَّلْنَا أَمْثَالَهُمْ تَبْدِيلًا) (ما آنها را آفريديم و پيوندهاى وجودشان را محكم كرديم، و هر زمان بخواهيم جاى آنان را به گروهى همانند آنان مىدهيم).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: کلمه «شدّ» -بستن- بر خلاف کلمه «فکّ» -باز کردن- است و کلمه «أسر» در اصل به معنای بستن و طناب پیچ کردن است، و بر خود طناب و زنجیر و امثال آن نیز اطلاق میشود، پس معنای اینکه فرمود:
(شَدَدْنا اَسْرَهُمْ) این است که ما مفاصل آنان را با رشتههای اعصاب و بافتهای عضلانی محکم به هم پیوستیم و ممکن هم هست کلمه «أسر» به معنای «مأسور» باشد و معنای آیه این باشد که: ما پیوند اعضای مختلف و به هم پیوسته آنان را محکم کردیم، به طوری که از شدت به هم پیوستگی انسان واحدی شدند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَسْرِ»، ص۴۴.