آیه نفس مطمئنه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات ۲۷ تا ۳۰
سوره فجر به آیات نفس مطمئنه معروف است.
« يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلى رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً فَادْخُلِي فِي عِبادِي وَ ادْخُلِي جَنَّتِي »؛ تو اي روح آرام يافته، به سوي پروردگار بازگرد در حالي كه هم تو از او خوشنودي و هم او از تو خشنود است، پس در سلك بندگانم در‌آي، و در بهشتم وارد شو.
امام خمینی طمانینه را ثبات نفس در ناملایمات روحی و ناگواری‌ها می‌داند که مرتبه کامل ایمان است.
ایشان در بیان ماهیت اطمینان با استناد به آیه
(یَا اَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ) معتقد است صاحب نفس مطمئنه لیاقت رجوع به ربّ خود را دارد، زیرا رجوع به سوی ربّ که از مقامات کامل اهل اخلاص است و برای صاحبان نفس مطمئنه است.
به اعتقاد ایشان هر گاه سالک، خود را به طور کامل به حق بسپارد، قلب او نورانی و از مراتب نور الهی می‌شود، به گونه‌ای که این نورانیت از
قلب به سایر قوای باطنی و اعضای ظاهری او سرایت می‌کند و در این صورت قلب، الهی و لاهوتی می‌شود و حق در تمام مراتب ظاهر و باطن او تجلی می‌کند. در این حال در قلب
سالک، طمانینه شکل می‌گیرد، مرحله کامل طمانینه رسیدن به فنای الهی است.
به اعتقاد امام خمینی نفس مطمئنه یعنی آن نفسی که دیگر هیچ خواهشی ندارد و تنها به یاد آن وقت است که مورد خطاب الهی واقع شده تا به سوی خدا برگردد.
ایشان یکی از اسباب طمانینه را شرح صدر می‌داند که سبب می‌شود انسان به کمال و مال و جمال و مقام خود اهمیت ندهد. همچنین
شرح صدر موجب می‌شود نفوسی که شایسته انس با خداوند هستند، به مقام اطمینان نائل شوند.
•
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.
