"متشابه" از ریشه " تشابه " به معنای همگونی و همسانی میان دو چیز است. با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران : (هو الذی انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هنام الکتاب واخر متشابهات…)
وجود آیات متشابه درقرآن ، قطعی است. "آیات متشابه" آیاتی هستند که در بدو نظر، پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعددند؛ و این احتمالات نیز از ترجمه و ظاهر آیات به دست نمیآید ولی میتوان با مراجعه به آیات محکم، تفسیر آنها را روشن نمود؛ برخلاف آیات محکم که نیاز به تاویل ندارند.
درباره تعداد متشابهاتدرقرآن کریم ، میان دانشمندان اختلاف است. این اختلاف از نسبی بودن مفهوم تشابه سرچشمه میگیرد. جلال الدین سیوطی تعداد متشابهاتقرآن را بالغ بر پانصد مورد و قاضی عبدالجبار تعداد آنها را ۸۷۵ مورد دانسته است. تعداد متشابهاتدر کتاب التمهید فی علوم القرآن -پس از حذف مکررات- حدود دویست مورد شمرده شده است.
[۲]معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۳، ص(۷۱-۱۳۴).