آیات صفت ید
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات صفت ید به
آیات بیانگر صفت ید (دست) برای خدا اطلاق می‌شود.
واژه "ید" به طور
استعاره در چند معنا در قرآن به کار رفته است:
۱. قلمرو
اختیار و ملک: (او یعفو الذی بیده عقدة النکاح)
و (... بیدک الخیر…).
۲.
بذل و بخشش و
بخل و امساک: (وقالت الیهود ید الله مغلولة غلت ایدیهم ولعنوا بما قالوا بل یداه مبسوطتان)
؛ ید مبسوطه و ید مغلوله در این آیه به معنای
قدرت و سلطه نیز می‌تواند باشد.
۳. مباشرت: (قال یا ابلیس ما منعک ان تسجد لما خلقت بیدی)
؛ یعنی مباشر خلقت او خودم بودم و شاید در این جا "ید" کنایه از قوت و قدرت باشد.
۴.
قدرت و نیرو: (واذکر عبادنا ابراهیم واسحق ویعقوب اولی الایدی والابصار)
و (فسبحان الذی بیده ملکوت کل شیء والیه ترجعون).
و نیز به معنای کنایی بذل مال،
نفرین ،
عهد بستن،
نعمت ، اقدام به عملی و… به کار رفته است.
در آیات متعددی "ید" به
خداوند سبحان نسبت داده شده است که به این دسته از آیات "آیات صفت ید" می‌گویند.
منظور از "صفت ید" درباره خداوند، ظهور
اراده و قدرت از ناحیه ذات خداوند و تحت برنامه‌ای خاص و بر اساس
حکمت و مصالح اوست، و این اراده، قدرت و سلطه،
حاکم ، نافذ و قاهر بر هر قدرت و قوت ظاهری بندگان است.
آیات صفت ید عبارتند از:
۱. آیه ۱۰
سوره فتح : (ید الله فوق ایدیهم)
؛
۲. آیه ۲۹
سوره حدید : (وان الفضل بید الله)
؛
۳. آیه ۷۵
سوره ص : (لما خلقت بیدی).
و نیز آیات: ۷۱ و ۸۳
سوره یس ،
۲۶ و ۷۳
سوره آل عمران ،
۶۴
سوره مائده ،
۸۸
سوره مؤمنون ،
۱
سوره ملک ،
۵۷
سوره اعراف ،
۴۸
سوره فرقان و…. برخی، این آیات را از
آیات متشابه قرآن شمرده‌اند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته ازمقاله «آیات صفت ید».
