آمنه بنت شرید
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آمِنه، بنت شَرید، از زنان نام آور
شیعی کوفه و همسر
عمرو بن حَمِق خُزاعی (د ۵۰ق/۶۷۰م) بود.
آمنه و شوهرش هر دو در شمار یاران وفادار
علی بن ابی طالب (علیه‌السلام) بودند. آمنه در
فصاحت گفتار اشتهار تاریخی دارد.
پس از
شهادت حضرت امیر (علیه‌السلام)،
معاویه بن ابی سفیان اقدامات گسترده ای را به منظور دستگیری و کشتار شیعیان وی آغاز کرد و «عمرو بن حمق» نیز از کسانی بود که مورد
تعقیب قرار گرفت، اما توانست بگریزد و پنهان شود.
از این رو به فرمان معاویه، آمنه را دستگیر ساختند و در
دمشق به زندان افکندند تا وی را به
تبری از
تشیع وادارند، اما آمنه همچنان به عقیدۀ خویش استوار ماند.
دو سال بعد، عمرو در
موصل و در حال بیماری به دست مأموران معاویه افتاد و کشته شد. سرش را به دمشق بردند و به دستور معاویه برای درهم شکستن مقاومت آمنه، پیش روی او نهادند، اما این کار نه تنها روحیۀ آمنه را متزلزل نکرد بلکه موجب شد که وی با
فصاحت و بلاغت به وصف
شوهر خویش و
لعن معاویه پردازد.
پس از آن او را آزاد و به سوی کوفه روانه ساختند. آمنه در میان راه و ظاهراً به بیماری
طاعون درگذشت، اما محتمل است که به دستور
معاویه مسموم شده باشد.
(۱) ابن ابی طیفور احمد، بلاغات
النساء، بیروت، ۱۹۷۲م، صص ۸۷-۸۹.
(۲) ابن عساکر علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، به کوشش سکینه الشهابی، دمشق، ۱۹۸۱م، ص ۴۳.
(۳) امین، محسن اعیان الشیعه، بیروت، ۱۹۸۳م، ۲/۹۵.
(۴) زرکلی خیرالدین،
الاعلام، بیروت، چ ۳، ۱۳۸۲ق، ۱/۱۸.
(۵) شابشتی علی بن محمد، الدیارات، به کوشش کورکیس عواد، بغداد، ۱۹۵۱م، صص ۱۱۴-۱۱۵.
(۶) کحاله عمررضا،
اعلام النساء، بیروت، ۱۹۸۴م، ۱/۱۱-۱۳.
(۷) محلاتی ذبیح اللـه، ریاحین الشریعه، تهران، ۱۳۶۴ش، ۳/۳۲۶-۳۲۷.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آمنه بنت شرید»، ج۲، ص۵۱۱.
