آسِن (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آسِن: (فِیهَآ اَنْهَارٌ مِّنْ مَّآءٍ غَیْرِ آسِنٍ)«آسن» از مادّه «
اسِن» به معنای
«بدبو» است.
بنابراین
«ماء غیر آسن» یعنی آبی که بر اثر طولِ ماندن، یا غیر آن بوی آن دگرگون نشده است. این نخستین قسمت از
نهرهای بهشتی است که در آن صرفاً آب زلال خوشبو و خوش طعم جاری است.
(مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَأَنْهَارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَلَهُمْ فِيهَا مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ وَمَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ) (وصف بهشتى كه به
پرهیزگاران وعده داده شده، چنين است: در آن نهرهايى از آب صاف و خالص، و نهرهايى از شير كه طعم آن دگرگون نگشته، و نهرهايى از
شراب طهور كه مايه لذت نوشندگان است، و نهرهايى از عسل مصفاست، و براى آنها در آن از همه انواع ميوه‌ها فراهم است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ) يعنى آبى كه با زياد ماندنش بو و طعم خود را از دست نمى‌دهد. (وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ) نهرهايى از شير كه مانند شير دنيا طعمش تغيير نمى‌كند.
(وَأَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ) يعنى نهرهايى از
خمر كه براى نوشندگان لذت‌بخش است. و كلمه لذة يا
صفت مشبهه مؤنث و وصف خمر است و يا مصدرى است كه به وسيله آن، خمر با
مبالغه توصيف شده است و يا مضافى از آن در تقدير است، كه تقدير آن من خمر ذات لذة مى‌باشد.
(وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى)، يعنى عسل خالص و بدون موم و لرد و خاشاك و ساير چيزهايى كه در
عسل دنيا هست و آن را فاسد و معيوب مى‌كند، و
(لَهُمْ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ) در اين جمله مطلب را عموميت مى‌دهد.
(وَ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ) آمرزشى كه تمامى گناهان و بدي‌ها را محو مى‌كند و ديگر عيش آنها به هيچ كدورتى مكدر و به هيچ نقصى منقص نيست. و در تعبير از
خدا به كلمه ربهم اشاره است به اينكه
رحمت خدا و رأفت الهيه‌اش سراپاى آنان را فرا گرفته است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «آسِن»، ص۱۰.
