• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یُحْمی‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یُحْمی‌: (يَوْمَ يُحْمَى عَلَيْهَا)
از «احماء» به معنى «داغ كردن و گداختن» است و در اصل از مادّۀ «حمی» (داغ شدن) -حرارتى كه از چيزهاى داغ و سوزان چون آتش و خورشيد توليد مى‌شود- گرفته شده است.
آیه مورد بحث درباره کیفر ثروت‌اندوزان است و به يكى از مجازاتهاى اين گونه افراد در جهان ديگر اشاره مى‌كند. در اين آيه يک نكته ادبى وجود دارد و آن اين كه در آيه مى‌خوانيم: (يَوْمَ يُحْمىٰ عَلَيْهٰا)، يعنى در آن روز آتش به روى سكه‌ها ريخته مى‌شود تا داغ و سوزان گردند، در حالى كه معمولا در اين گونه موارد كلمه «على» به كار برده نمى‌شود، بلكه فى المثل گفته مى‌شود: «يحمى الحديد» آهن را داغ مى‌كنند. اين تغيير عبارت شايد به خاطر اين باشد كه اشاره به سوزندگى فوق‌العاده سكه‌ها شود، چون اگر سكه‌اى را در آتش بيفكنند آن‌قدر داغ و سوزان نمى‌شود كه اگر آن را به زير آتش كنند و آتش به روى آن بريزند، قرآن نمى‌گويد سكه‌ها را در آتش مى‌گذارند، بلكه مى‌گويد آنها را در زير آتش قرار مى‌دهند تا خوب گداخته و سوزان شود و اين تعبير زنده است كه شدت مجازات اين گونه ثروت‌اندوزان سنگدل را بازگو مى‌كند.



به موردی از کاربرد یُحْمی‌ در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - یُحْمی‌ (آیه ۳۵ سوره توبه)

(يَوْمَ يُحْمى عَلَيْها في نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوى بِها جِباهُهُمْ وَ جُنوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هَذا ما كَنَزْتُمْ لأَنفُسِكُمْ فَذُوقُواْ ما كُنتُمْ تَكْنِزُونَ)
«در آن روز كه آن اندوخته‌ها را در آتش جهنم، گرم و سوزان كرده، و با آن پيشانى و پهلو و پشت آنان را داغ مى‌نهند؛ و به آنها مى‌گويند: اين همان چيزى است كه براى خود اندوختيد و گنج ساختيد پس بچشيد چيزى را كه براى خود مى‌اندوختيد.»

۱.۲ - یُحْمی‌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
كلمه احماء به معناى داغ كردن هر چيز است بطورى كه حس آدمى از احساس آن ناراحت شود، و اگر با على متعدى شده و گفته شود: (يُحْمى‌ عَلَيْها) اين معنا را مى‌دهد كه آتش بر آن چيز افروخته مى‌شود تا داغ گردد.

۱. توبه/سوره ۹، آیه ۳۵    
۲. تاج العروس من جواهر القاموس، زبیدی، مرتضی، ج۱۹، ص۳۴۴.    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۵۸.    
۴. توبه/سوره ۹، آیه ۳۵    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج ۷، ص ۴۰۲.    
۶. توبه/سوره ۹، آیه ۳۵    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص ۱۹۲    
۸. توبه/سوره ۹، آیه ۳۵    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج ۹، ص ۳۳۵.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج ۹، ص ۲۵۲.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج ۱۱، ص ۸۰.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج ۵، ص ۴۰.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « یُحْمی‌ »، ص ۵۹۲.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره توبه | لغات قرآن




جعبه ابزار