یَقَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَقَن (به فتح یاء و قاف) یا
يَقْن (به فتح یاء و سکون قاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای ثابت و واضح شدن است.
یَقَن به صورت متعدى بنفسه و متعدى با «باء» آمده است.
گويند:
«يَقِنَ الامرَ و بالامر» يعنى به آن علم پيدا كرد و محقق دانست.
«يَقين» وصف است به معنى ثابت و واضح است.
«يَقَنه و أَيْقَنَه» هر دو به يک معنى هستند.
يَقْن و
يَقَن:
(مثل عقل و شرف) به معنای ثابت و واضح شدن است.
«يَقِنَ الامرُ يقنا: ثبت و وضح» یقن به صورت متعدى بنفسه و متعدى با «باء» آمده است. گويند:
«يَقِنَ الامرَ و بالامر» يعنى به آن علم پيدا كرد و محقق دانست.
«يقين» وصف است به معناى ثابت و واضح است.
راغب گويد: آن صفت علم است بالاتر از معرفت و درايت است.
در
مصباح فیومی آمده: يقين علمى است كه از استدلال حاصل شود لذا علم
خدا را يقين نگويند.
«يَقَنه و اَيْقَنَه» هر دو به يک معنى هستند.
به برخی از مواردی که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرماید:
«و مَنْ أَيْقَنَ بِالْخَلَفِ جادَ بِالْعَطِيَّةِ.» «هر كس به جانشين و پاداش الهى يقين كند اهل جود و بذل بود.»
حضرت علی (علیه‌السلام) در جاى ديگر فرموده:
«لا تَجْعَلوا عِلْمَكُمْ جَهْلاً، وَ يَقينَكُمْ شَكّاً، إِذا عَلِمْتُمْ فَاعْمَلوا، وَ إذا تَيَقَّنْتُمْ فَأَقْدِموا.» «يعنى عالم بى‌عمل مانند جاهل و يقين كننده بدون اقدام مانند شكاک است.»
مواردی از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «یقن»، ج۲، ص۱۱۷۲.
