• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یحیی بن حسن نسابه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یحیی بن حسن نسابه (۲۱۴-۲۷۷ق)، عالم، دانشمند، و محدث راستگوی شیعه در قرن سوم هجری قمری بود. نسب وی با سه واسطه به حسین فرزند امام سجاد (علیه‌السّلام) می‌رسد.
برخی از رجالیون شیعه وی را از راویان امام رضا (علیه‌السّلام) دانسته و برخی دیگر وی را در زمره راویانی قرار داده که از ائمه (علیهم‌السّلام) روایت نکرده‌اند.



ابوالحسین یحیی بن حسن بن جعفر نسابه عقیقی علوی، نسب وی با سه واسطه به حسین فرزند امام سجاد (علیه‌السّلام) می‌رسد. وی به سال ۲۱۴ق در مدینه متولد شد. نجاشی گوید: از امام رضا (علیه‌السّلام) روایت کرده، ولی شیخ طوسی نام وی را در زمره راویانی قرار داده که از ائمه (علیهم‌السّلام) روایت نکرده‌اند.
نوه‌اش حسن بن محمد بن یحیی معروف به ابن اخی طاهر و ابن عقده از وی روایت کرده‌اند.


رجال نویسان شیعه وی را عالم، دانشمند، و محدثی راستگو دانسته و بعضی گفته‌اند: او اولین کسی است که در انساب آل ابی طالب (علیهم‌السّلام) کتاب نوشت و در سال ۲۷۷ق در مکه از دنیا رفت.


آثار او عبارت‌اند از: نسب آل ابی طالب (علیهم‌السّلام) المسجد المناسک السیدة زینب (اخبار زینبات یا الثبت المصان باخبار زینبیات) الرد علی اولی الرقص و المکر فیمن کنی بابی بکر و اخبار المدینه. (دیگر منابع:
[۱۵] عبیدلی، محمد بن محمد، تهذیب الانساب، ص۲۳۱.
[۱۷] کیاء گیلانی، احمد بن محمد، سراج الانساب، ص۱۴۲.
[۱۸] ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب، ص۳۶۵.



۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۷۷.    
۲. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۴۱.    
۳. شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۴۵۰.    
۴. شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۷۹.    
۵. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۴۱.    
۶. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۲۸۵.    
۷. شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۷۹.    
۸. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۰، ص۱۸۶.    
۹. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۲، ص۲۷۶.    
۱۰. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۹۰.    
۱۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۴۰-۱۴۱.    
۱۲. علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۲۹۳.    
۱۳. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۳۲۷.    
۱۴. حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، ص۳۷۲.    
۱۵. عبیدلی، محمد بن محمد، تهذیب الانساب، ص۲۳۱.
۱۶. قاضی مروزی، اسماعیل بن حسین، الفخری فی انساب الطالبیین، ص۵۸.    
۱۷. کیاء گیلانی، احمد بن محمد، سراج الانساب، ص۱۴۲.
۱۸. ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب، ص۳۶۵.
۱۹. فخر رازی، محمد بن عمر، الشجرة المبارکه، ص۱۴۸.    
۲۰. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۴۵۰.    
۲۱. ابن شهر آشوب، محمد بن علی، معالم العلماء، ص۱۳۱.    []



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یحیی نسّابه»، ج۱، ص۸۵۰.







جعبه ابزار