پاداش عمل صالح (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بنا بر
آیات قرآن، انجام
عمل صالح یکی از
عوامل برخورداری از
پاداش الهی است.
عمل صالح،
عامل بهره‌مندى از ثواب الهى:
۱. «وَبَشِّرِ الَّذِين آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُواْ مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقًا قَالُواْ هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُواْ بِهِ مُتَشَابِهًا وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ؛
به كسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، بشارت ده كه
باغهایی بهشتى براى آنهاست كه نهرها از پاى درختانش جاريست. هر زمان كه ميوه‌اى از آن،
روزی آنان شود، مى‌گويند: اين همان است كه قبلًا به ما روزى داده شده بود. (ولى اينها چقدر از آنها بهتر و عاليتر است.) وميوه‌هايى كه براى آنها آورده مى‌شود، همه ازنظرخوبى و زيبايى يكسانند. و براى آنان همسرانى پاكيزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.»
۲. «... مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ
وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ ...؛
... هركدام كه به خدا و روز بازپسين ايمان آورده، و كارى شايسته انجام دهند، پاداششان نزد پروردگارشان مسلّم است ....»
۳. «وَأَنِ اسْتَغْفِرُواْ رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُم مَّتَاعًا حَسَنًا إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَإِن تَوَلَّوْاْ فَإِنِّيَ أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ؛
و از پروردگار خويش آمرزش بطلبيد؛ سپس به سوى او بازگرديد؛ تا شما را تا مدّت معيّنى، از مواهب خوب زندگى اين جهان، بهره‌مند سازد؛ و به هر صاحب فضيلتى، به مقدار فضيلتش عطا كند؛ و اگر از اين دعوت روى‌گردان شويد، من بر شما از عذاب روز بزرگى بيمناكم!» «فضله» يعنى خداوند به هر صاحب فضلى به اندازه برترى او از نظر
ثروت،
سخن و عملكرد او پاداش مى‌دهد.
۴. «فَمَن
يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْيِهِ وَإِنَّا لَهُ كَاتِبُونَ؛
و هر كس
عمل شايسته‌اى به جا آورد، در حالى كه ايمان داشته باشد، كوشش او بدون پاداش نخواهد بود؛ و ما
اعمال او را براى پاداش مى‌نويسيم.» «و إنّا له كتبون» بنا بر قولى يعنى ما پاداش آنان را بى‌كم و كاست تضمين مى‌كنيم.
۵. «مَنْ
عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ...؛
«فلنفسه» يعنى ثواب آن
عمل به خودش برمى‌گردد.
«من
عمل صالحاً فلنفسه» يعنى كسى كه خدا را
اطاعت كند و به رسول او ايمان آورد و
تکذیب نكند ثوابش به او برمى‌گردد.
۶. آیات دیگر:
تضمین پاداش
عمل صالح، از سوى خدا:
«فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لا أُضِيعُ
عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذِينَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ أُوذُوا فِي سَبِيلِي وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ؛
پروردگارشان، درخواست آنها را پذيرفت؛ و فرمود: من
عمل هيچ كسى از شما را،
زن باشد يا مرد، ضايع نخواهم كرد؛ (شما از جنس يكديگر و پيرو يك آيين). لذا كسانى كه در راه خدا هجرت كردند، و از خانه‌هاى خود بيرون رانده شدند و در راه من آزار ديدند، و جنگ كردند و كشته شدند، به يقين گناهانشان را مى‌بخشم؛ و آنها را در باغهاى بهشتى، كه از پاى درختانش نهرها جارى است، وارد مى‌كنم. اين پاداشى است از طرف خداوند؛ و بهترين پاداشها نزد خدا است.»
عمل صالح، مايه برخوردارى از پاداش كامل، از جانب خداوند:
۱. «وَ أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ؛
امّا كسانى كه ايمان آوردند، و كارهاى شايسته انجام دادند، خداوند پاداش آنان را بطور كامل خواهد داد؛ و خداوند،
ستمکاران را دوست نمى‌دارد.»
۲. «فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ ...؛
پس كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، پاداششان را بطور كامل به آنان خواهد داد....»
۳. «وَ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوابُ اللَّهِ خَيْرٌ لِمَنْ آمَنَ وَ
عَمِلَ صالِحاً وَ لا يُلَقَّاها إِلَّا الصَّابِرُونَ؛
امّا كسانى كه دانش به آنها داده شده بود گفتند: واى بر شما! ثواب الهى براى كسانى كه ايمان آورده‌اند و
عمل صالح انجام مى‌دهند بهتر است، امّا جز
صابران به آن نمى‌رسند.»
عمل صالح، از
عوامل و اسباب نيل به
بهشت:
۱. «وَبَشِّرِ الَّذِين آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ ...؛
به كسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، بشارت ده كه باغهايى بهشتى براى آنهاست كه نهرها از پاى درختانش جاريست....»
۲. «وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ؛
و كسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، آنان اهل بهشتند؛ و جاودانه در آن خواهند بود.»
۳. «وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا لَّهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلاًّ ظَلِيلًا؛
و كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، بزودى آنها را در باغهاى بهشتى وارد مى‌كنيم كه نهرها از پاى درختانش جارى است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ و در آنجا همسرانى پاكيزه براى آنها خواهد بود؛ و آنان را در سايه‌اى گسترده و فرح‌بخش وارد مى‌كنيم.»
۴. «وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ...؛
و كسانى كه ايمان آورده‌اند و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، بزودى آنان را در باغهاى بهشتى وارد مى‌كنيم كه نهرها از پاى درختانش جارى است؛ جاودانه در آن خواهند بود....»
۵. «وَمَن
يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ يُظْلَمُونَ نَقِيرً؛
و كسانى كه كار شايسته‌اى انجام دهند، خواه مرد باشند يا زن، در حالى كه ايمان داشته باشند، چنين كسانى داخل بهشت مى‌شوند؛ و كمترين ستمى به آنها نخواهد شد.»
۶. «وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لاَ نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ • ... وَنُودُواْ أَن تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ؛
و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند- البتّه هيچ كس را جز به اندازه تواناييش
تکلیف نمى‌كنيم- آنها اهل بهشتند؛ و جاودانه در آن خواهند ماند. ... و در اين هنگام به آنان ندا داده مى‌شود كه: اين بهشت را در برابر
اعمالى كه انجام مى‌داديد، به ارث برديد.»»
۷. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمَانِهِمْ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ؛
ولى كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، پروردگارشان آنها را در پرتو ايمانشان
هدایت مى‌كند؛ از زير قصرهاى آنها در باغهاى پر نعمت بهشتى، نهرها جارى است.»
۸. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَأَخْبَتُواْ إِلَى رَبِّهِمْ أُوْلَئِكَ أَصْحَابُ الجَنَّةِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ؛
كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند و در برابر پروردگارشان
خاضع و
تسلیم بودند، آنها اهل بهشتند؛ و جاودانه در آن خواهند ماند.»
۹. «وَأُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيهَا سَلاَمٌ؛
و كسانى را كه ايمان آوردند و
اعمال صالح انجام دادند، به باغهاى بهشتى وارد مى‌كنند؛ باغهايى كه نهرها از پاى درختانش جارى است؛ به اذن پروردگارشان، جاودانه در آن مى‌مانند؛ و
تحیّت آنها در آن، سلام است.»
۱۰. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ... • أُوْلَئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ ...؛
به طور مسلّم كسانى كه ايمان آوردندو كارهاى شايسته انجام دادند... آنها كسانى هستند كه براى آنان باغهاى جاويدان بهشتى است؛ كه نهرها از پاى درختان و قصرهايش جارى است....»
۱۱. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا؛
امّا كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، باغهاى بهشت برين محلّ پذيرايى آنان خواهد بود.»
۱۲. «لَّا مَن تَابَ وَآمَنَ
وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ شَيْئًا • جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدَ الرَّحْمَنُ عِبَادَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّهُ كَانَ وَعْدُهُ مَأْتِيًّا؛
مگر آنان كه توبه كنند، و ايمان بياورند، و كارى شايسته انجام دهند؛ چنين كسانى داخل بهشت مى‌شوند، و كمترين ستمى به آنان نخواهد شد. باغهاى جاويدان بهشتى كه خداوند رحمان بندگانش را به آن وعده داده‌است، هرچند آن را نديده‌اند؛ به يقين وعده خدا تحقق يافتنى است.»
۱۳. «إِنَّهُ مَن يَأْتِ رَبَّهُ مُجْرِمًا فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيى • وَمَنْ يَأْتِهِ مُؤْمِنًا قَدْ
عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُوْلَئِكَ لَهُمُ الدَّرَجَاتُ الْعُلَى؛
و هركس با ايمان نزد او آيد، و
اعمال صالح انجام داده باشد، چنين كسانى درجات عالى دارند، باغهاى جاويدان بهشتى، كه نهرها از پاى درختانش جارى است، جاودانه در آن خواهند بود؛ اين است پاداش كسى كه خود را تزكيه نمايد.»
۱۴. «إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ إِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيدُ؛
خداوند كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، در باغهاى بهشتى وارد مى‌كند كه نهرها از پاى درختانش جارى است؛ (آرى، خدا هرچه را
اراده كند انجام مى‌دهد.»
۱۵. «إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ...؛
خداوند كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، در باغهاى بهشتى وارد مى‌كند كه از پاى درختانش نهرها جارى است....»
۱۶. «فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ؛
آنها كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند،
آمرزش و روزىِ پرارزشى براى آنهاست.»
۱۷. «... فَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ؛
... كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، در باغهاى پرنعمت بهشتند.»
۱۸. «وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِّنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ؛
و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادند، آنان را در قصرها و غرفه‌هايى از بهشت جاى مى‌دهيم‌كه نهرها در زير آن جارى است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ چه خوب است پاداش
عمل‌كنندگان!»
۱۹. «فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ؛
امّا كسانى كه ايمان آورده و
اعمال صالح انجام دادند، در باغى از بهشت
شاد و مسرور خواهند بود.»
۲۰. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِيمِ • خَالِدِينَ فِيهَا ...؛
ولى كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، باغهاى پرنعمت بهشت از آن آنهاست؛ جاودانه در آن خواهند ماند....»
۲۱. «أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ؛
امّا كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، باغهاى جاويدان بهشتى از آن آنها خواهد بود، اين وسيله
پذیرایی خداوند از آنهاست به پاداش آنچه انجام مى‌دادند.»
۲۲. «...
وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُوْلَئِكَ لَهُمْ جَزَاء الضِّعْفِ بِمَا
عَمِلُوا وَهُمْ فِي الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ؛
... و
عمل صالحى انجام دهند كه براى آنان در برابر كارهايى كه انجام داده‌اند پاداش مضاعف است؛ و آنها در غرفه‌هاى بهشتى در نهايت
امنیت خواهند بود.»
۲۳. «... وَمَنْ
عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ؛
... ولى هر كس كار شايسته‌اى انجام دهد- خواه مرد يا زن- در حالى كه
مؤمن باشد چنين كسانى وارد بهشت مى‌شوند و در آن روزى بى‌حسابى به آنها داده خواهد شد.»
۲۴. «... وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِي رَوْضَاتِ الْجَنَّاتِ لَهُم مَّا يَشَاؤُونَ عِندَ رَبِّهِمْ ذَلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الكَبِيرُ؛
... امّا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند در باغهاى سرسبز بهشتند و هرچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنها فراهم است؛ اين است فضل و بخشش بزرگ!»
۲۵. «فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ؛
امّا كسانى كه ايمان آوردند و
اعمال صالح انجام دادند، پروردگارشان آنها را در
رحمت خود وارد مى‌كند؛ اين همان پيروزى آشكار است.» مقصود از «فى رحمته» بهشت و ثواب الهى است.
۲۶. «... وَأَنْ
أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ ... • أُوْلَئِكَ الَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ مَا
عَمِلُوا وَنَتَجاوَزُ عَن سَيِّئَاتِهِمْ فِي أَصْحَابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ؛
... و كار شايسته‌اى انجام دهم كه از آن خشنود باشى ... آنها كسانى هستند كه ما بهترين اعمالشان را قبول مى‌كنيم و از گناهانشان مى‌گذريم و در ميان بهشتيان جاى دارند؛ اين وعده راستى است كه وعده داده مى‌شدند.»
۲۷. «إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ...؛
خداوند كسانى را كه ايمان آوردند و
اعمال صالح انجام دادند وارد باغهاى بهشتى مى‌كند كه نهرها از پاى درختانش جارى است....»
۲۸. «... وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ
وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ...؛
... و هر كس به خدا ايمان بياورد و
عمل صالح انجام دهد، گناهان او را مى‌بخشد واو را در باغهايى بهشتى كه نهرها از پاى درختانش جارى است وارد مى‌كند، جاودانه در آن مى‌مانند ....»
۲۹. «... وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ
وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ...؛
... و هر كس به خدا ايمان آورده و
اعمال صالح انجام دهد، او را در باغهايى بهشتى وارد مى‌كند كه از پاى درختانش نهرها جارى است، جاودانه در آن مى‌مانند ....»
۳۰. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ...؛
و براى كسانى كه ايمان آوردند و
اعمال شايسته انجام دادند، باغهايى بهشتى است كه نهرها از پاى درختانش جارى است....»
۳۱. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ • جَزَاؤُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ...؛
امّا كسانى كه ايمان آوردند
واعمال صالح انجام دادند، بهترين خلق خدا هستند. پاداش آنها نزد پروردگارشان باغهاى جاويدان بهشتى است كه نهرها از پاى درختانش جارى است؛ هميشه در آن مى‌مانند....»
عمل صالح، مايه برخوردارى از پاداش بزرگ الهى:
۱. «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِيمٌ؛
خداوند، به آنها كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، وعده آمرزش و پاداش بزرگى داده است.»
۲. «إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِكَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ كَبِيرٌ؛
مگر آنها كه در سايه ايمان راستين،
صبر و استقامت ورزيدند و كارهاى شايسته انجام دادند؛ كه براى آنها، آمرزش و اجر بزرگى است.»
۳. «إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَ يُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً كَبِيراً؛
اين قرآن، به راهى كه استوارترين راههاست، هدايت مى‌كند؛ و به مؤمنانى كه كارهاى شايسته انجام مى‌دهند، بشارت مى‌دهد كه براى آنهاپاداش بزرگى است.»
۴. «الَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ كَبِيرٌ؛
كسانى كه راه كفر پيش گرفتند، براى آنان عذابى شديد است؛ و كسانى كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام دادند، آمرزش و پاداشى بزرگ از آن آنهاست.»
۵. «... وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فِي رَوْضاتِ الْجَنَّاتِ لَهُمْ ما يَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيرُ؛
... امّا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند در باغهاى سرسبز بهشتند و هرچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنها فراهم است؛ اين است فضل و بخشش بزرگ!»
۶. «... وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظِيماً؛
... و كسانى از آنها را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، خداوند وعده آمرزش و پاداش عظيمى داده است.»
عمل صالح، سبب برخوردارى از پاداش
بی‌منّت خداوند:
«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ؛
امّا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادند، پاداشى بی‌منت دارند.»
بنا بر اينكه «غير ممنون» به معناى بدون منّت باشد.
عمل صالح، موجبات بهره‌مندى از پاداش هميشگى خداوند:
۱. «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ؛
امّا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادند، پاداشى دایمی دارند.»بنا بر اينكه مقصود از «غير ممنون» غير مقطوع و دائمى باشد.
۲. «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ؛
مگر كسانى كه ايمان آورده و
اعمال صالح انجام داده‌اند، كه براى آنان پاداشى است دائمى!»
۳. «إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ؛
مگر كسانى كه ايمان آورده و
اعمال صالح انجام داده‌اند كه براى آنها پاداشى تمام نشدنی است!»
عمل صالح،
عامل برخوردارى از پاداش نيكو:
۱. «... ذلِكَ بِأَنَّهُمْ لا يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ وَ لا نَصَبٌ وَ لا مَخْمَصَةٌ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا يَطَؤُنَ مَوْطِئاً يَغِيظُ الْكُفَّارَ وَ لا يَنالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَيْلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ بِهِ
عَمَلٌ صالِحٌ إِنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ وَ لا يُنْفِقُونَ نَفَقَةً صَغِيرَةً وَ لا كَبِيرَةً وَ لا يَقْطَعُونَ وادِياً إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ؛
... زيرا هيچگونه تشنگى وخستگى، و گرسنگى در راه خدا به آنها نمى‌رسد و هيچ گامى كه موجب خشم كافران مى‌شود برنمى‌دارند، و ضربه‌اى از دشمن نمى‌خورند، مگر اينكه بخاطر آن،
عمل صالحى براى آنها نوشته مى‌شود؛ زيرا خداوند پاداش نيكوكاران را ضايع نمى‌كند. و هيچ مال كوچك يا بزرگى را در اين راه صرف نمى‌كنند، و هيچ سرزمينى را به سوى ميدان جهاد و يا در بازگشت نمى‌پيمايند، جز اين كه براى آنها نوشته مى‌شود؛ تا خداوند آن را بعنوان بهترين اعمالشان، پاداش دهد.»
۲. «مَنْ
عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ؛
هر كس كار شايسته‌اى انجام دهد، خواه مرد باشد يا زن، در حالى كه مؤمن است، به طور مسلم او را حيات پاكيزه‌اى مى‌بخشيم؛ و پاداش آنها را مطابق بهترين
اعمالى كه انجام مى‌دادند، خواهيم داد.»
۳. «... وَ يُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً حَسَناً؛
... و مؤمنانى را كه كارهاى شايسته انجام مى‌دهند، بشارت دهد كه پاداش نيكويى براى آنهاست»
۴. «وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كانُوا يَعْمَلُونَ؛
و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادند، گناهان آنان را مى‌بخشيم و آنان را به بهترين
اعمالى كه انجام مى‌دادند پاداش مى‌دهيم.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۱۴۸، برگرفته از مقاله «موجبات پاداش (عمل صالح)». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۱، ص۲۶۸، برگرفته از مقاله «پاداش عمل صالح».
