وُثوق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وُثوق (به ضم واو و ثاء) و
ثِقَه (به کسر ثاء و فتح ثاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
اعتماد است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
وَثاقَة (به فتح واو و ثاء) به معنای محكم و ثابت شدن است.
إيثاق (به کسر همزه) به معنای بستن است.
مِيثَاق (به کسر میم) به معنای
عهد و پيمان محكم است.
وَثَاق (به فتح واو و ثاء)،
وِثَاق (به کسر واو و فتح ثاء) به معناى بستن است.
وَثيق (به فتح واو و کسر ثاء) به معنای محكم و
أَوْثَق (به فتح همزه و سکون واو) به معنای محكم‌تر است.
از این واژه مواردى در نهج البلاغه آمده است.
وُثوق و
ثِقَه به معنای اعتماد كردن آمده است.
«
وثق به
وثوقا وثقه» يعنى به او اعتماد كرد.
وَثاقَة به معنای محكم و ثابت شدن «
وثق وثاقة: قوى و ثبت»
إيثاق به معنای بستن «
اوثقه ايثاقا» یعنی او را بست.
وَثَاق،
وِثَاق مصدر است به معناى بستن و چيزى كه با آن مى‌بندند.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«اَلْيَوْمَ تَواقَفْنا عَلَى سَبيلِ اَلْحَقِّ وَ اَلْباطِلِ مَنْ وَثِقَ بِماءٍ لَمْ يَظْمَأْ.» «امروز بر راه
حق و
باطل واقف شديم آنكه به آبى اعتماد دارد تشنه نمى‌شود.»
ابن میثم فرموده: يعنى اگر بر من اعتماد كرده و فرمانم را قبول كرديد
سعادت مى‌يابيد، چنانكه كسى كه آب در كوزه دارد تشنه نمى‌شود.
و نيز فرمايد:
«وَ اَلتَّقْصيرُ في حُسْنِ اَلْعَمَلِ إِذا وَثِقْتَ بِالثَّوابِ عَلَيْهِ غَبْنٌ.» «
تقصیر و كوتاهى در عمل بعد از اعتماد به
ثواب آن مغبونى است.»
و نيز فرمايد:
«اَلْكَلامُ في وَثاقِكَ ما لَمْ تَتَكَلَّمْ بِهِ فَإِذا تَكَلَّمْتَ بِهِ صِرْتَ في وَثاقِهِ.» «سخن در «بند» توست تا به زبان نياورده‌اى و چون تكلم كردى تو در «بند» سخن هستى.»
ميثاق عهد و پيمان محكم است.
درباره
بعثت انبیاء : فرموده:
«وَ واتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِياءَهُ لِيَسْتَأْدوهُمْ ميثاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّروهُمْ مَنْسيَّ نِعْمَتِهِ.» «
پیامبران را پى در پى فرستاد تا پيمان محكم
فطرت خدائى را كه
توحید است از مردم بخواهند و
نعمت از ياد رفته را به نظرشان آورند.»
و آن عهد وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ است كه در نهاد
انسان گذاشته شده است
وَثيق به معنای محكم و
أَوْثَق به معنای محكم‌تر است.
از این ماده مواردى در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وثق»، ج۲، ص۱۱۲۰.
