• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَضْن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَضْن (به فتح واو و سکون ضاد) از واژگان نهج‌البلاغه است «وضين» بندى كه پالان شتر را با آن از زير شكمش مى‌بندند مانند «حزام» براى زين اسب است، «قلق الوضين» كنايه از نااستوارى و به نعل و ميخ زدن است. از این مادّه دو مورد در نهج‌البلاغه آمده است.



وَضْنبه معنای بندى كه پالان شتر را با آن از زير شكمش مى‌بندند.


مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده‌اند به شرح ذیل می‌باشند.

۲.۱ - خطبه ۱۶۲

به آن شخص که گفت: چرا شما را با وجود حق بودن از مقامتان کنار کردند فرمود: «يا أَخا بَني أَسَد، إنَّكَ لَقَلِقُ الْوَضينِ، تُرْسِلُ في غَيْرِ سَدَد وَلَكَ بَعْدُ ذِمامَةُ الصِّهْرِ، وَحَقُّ الْمَسْأَلَةِ.»«اى برادر اسدى! تو مردى مضطرب و دستپاچه‌اى، بى موقع پرسش مى‌كنى! امّا در عين‌حال احترام خويشاوندى و بستگى برقرار و حقّ پرسش محترم است.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۱۰۵

درباره دنیا فرمود: «فَما احْلَوْلَتْ لَكُمُ الدُّنْيا في لَذَّتِها وَلا تَمَكَّنْتُمْ مِنْ رَضاعِ أَخْلافِها إِلاّ مِنْ بَعْدِ ما صادَفْتُموها جائِلاً خِطامُها قَلِقاً وَضِينُها.»«تنها زمانى از لذّت و شيرينى دنیا بهره برديد و از پستان آن شیر نوشيديد كه افسارش رها و بند زير تنه جهازش نبسته بود.» (شرح‌های خطبه: )


از این مادّه دو مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۴۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۷۴.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۳۲۶.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۸۷.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۵۳.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۹.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۳۱، خطبه ۱۶۲.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۳.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۳۵.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۳۶.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۲۸۶.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۵.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۴۲.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۳۳.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۰۰.    
۱۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۵۱، خطبه ۱۰۵.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۲۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۱.    
۱۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۵.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۴۵۱.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۱۸.    
۲۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۱۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وضن»، ج۲، ص۱۱۴۳.    






جعبه ابزار