• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَخیٰ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَخیٰ (به فتح واو و خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای قصد كردن و اختيار كردن است. سه مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



وَخیٰ، به معنای قصد كردن و اختيار كردن آمده است. «وخى الامر وخيا: قصده»


سه مورد از آن در «نهج» آمده است. حضرت علی (علیه‌السلام) به امام مجتبی (علیه‌السلام) مى‌نويسد: «فَاسْتَخْلَصْتُ لَكَ مِنْ كُلِّ أَمْر نَخِيلَتَهُ، تَوَخَّيْتُ لَكَ جَمِيلَهُ،» «خالص و اختيار كردم براى تو از هر كار صاف آن را و قصد كردم و برگزيدم خوب آن را.»(شرح‌های خطبه: ) به مالک اشتر مى‌نويسد: «ثُمَّ انْظُرْ فِي أُمُورِ عُمَّالِكَ... وَ توَخَّ مِنْهُمْ أَهْلَ التَّجْرِبَةِ وَالْحَيَاءِ، مِنْ أَهْلِ الْبُيُوتَاتِ الصَّالِحَةِ» «در كارهاى كارمندانت دقّت كن و از آنها اهل تجربه و حیا را برگزين و اختيار كن.»(شرح‌های خطبه: ) و نيز فرموده: «وَ تَوَاخَى النَّاسُ عَلَى الْفُجْورِ» «مردم بر فجر و گناهان يكديگر را برادرى كردند.»(شرح‌های خطبه: ) تواخى به معنى برادر شدن است در اصل «تاخى الناس» به معنى اخوت و برادرى كردن مى‌باشد. «اصطلحوا على الفجور» نيز گفته‌اند.


سه مورد از آن در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۲۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۴۳۲.    
۳. الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۳۴، نامه ۳۱.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۴۶، نامه ۳۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۴، نامه ۳۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص، نامه ۳۱.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۵۱۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۸.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۶۷.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۱۱، نامه ۵۳.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۰۵، نامه ۵۳.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص، نامه ۵۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۸۱، نامه ۵۳.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۵۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۷۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۱۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۴۲.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۶۸.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۴۳، خطبه ۱۰۷.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۰۸، خطبه ۱۰۶.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۷، خطبه ۱۰۸.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۱، خطبه ۱۰۸.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۴.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۴.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۵۲۴.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۰۲.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۹۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وخی»، ج۲، ص۱۱۲۶.    






جعبه ابزار