• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وهب بن زمعه جمحی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



وهب بن زمعه جمحی (حدود ۲۰ ـ پس از ۹۷ق)، از شعرای مسلمان و جزء پنج شاعر معروف و مشهور قریش در قرن اول هجری قمری بود.
وی دارای اشعاری در رثای امام حسین (علیه‌السّلام) و مدح معاویه و عبدالله بن زبیر می‌باشد. وی همراه توابین به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی قیام کرد.



ابودهبل وهب بن زمعة بن اسید بن احیحة بن خلف بن وهب جمحی،‌ اندکی پس از رحلت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) یا در حدود ۲۰ق در مکه متولد شد
[۲] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
و در آنجا اقامت داشت.
[۳] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، ج۱، ص۳۹۸.
او از قبیله بنی جمح بود.


وهب بن زمعه بیشتر زندگی‌اش را در حجاز مکه و مدتی را نیز در یمن سپری کرد.
[۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
وی فردی زیباروی، از اشراف بنی جمح، از شعرای مسلمان و جزء پنج شاعر معروف و مشهور قریش به شمار می‌رفت که پیش از سال ۴۰ق از طریق اشعارش شهرت یافت.
[۸] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.

وی دارای اشعاری در رثای امام حسین (علیه‌السّلام) و مدح معاویه و عبدالله بن زبیر می‌باشد. عبدالله بن زبیر بعضی از امور یمن یا یکی از شهرهای یمن را به او واگذار کرد. وی سفرهایی به دمشق و مصر داشت.
[۱۳] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.

همراه توابین به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی قیام کرد. او خلافت سلیمان بن عبدالملک را که بین سال‌های ۹۶ تا ۹۹ق بود، درک کرد.
[۱۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.



جمحی حدود ۷۷ سال عمر کرد و سرانجام پس از سال ۹۷ق در علیب یا یمن
[۱۷] بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۱۹۸.
درگذشت و در علیب دفن شد. وفاتش را در سال‌های ۶۳، ۹۶ و حدود ۱۲۵ق نیز آورده‌اند.


از آثار وهب کتاب دیوان می‌باشد.
[۲۰] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۷۰.
(دیگر منابع:
[۲۱] بلاشیر، ریجیس، تاریخ الادب العربی، ص۷۱۴.
)


۱. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۱۶۹.    
۲. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
۳. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، ج۱، ص۳۹۸.
۴. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ج۲، ج۶۰۰.    
۵. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
۶. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۷، ص۸۵.    
۷. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۳، ص۳۵۷.    
۸. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
۹. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۷، ص۸۵.    
۱۰. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۷، ص۱۰۱.    
۱۱. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۳، ص۳۵۷.    
۱۲. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۳، ص۳۵۷.    
۱۳. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
۱۴. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۲۸۱.    
۱۵. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۶۹.
۱۶. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۱۶۹.    
۱۷. بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۱۹۸.
۱۸. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۶، ص۳۸۴.    
۱۹. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۱۶۹.    
۲۰. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، جزء۲، ص۱۷۰.
۲۱. بلاشیر، ریجیس، تاریخ الادب العربی، ص۷۱۴.
۲۲. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۷۳.    
۲۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۲۵.    
۲۴. آمدی، حسن بن بشر، المؤتلف و المختلف، ص۱۴۸.    
۲۵. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۴۰.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «وهب جمحی»، ج۱، ص۸۱۴-۸۱۵.






جعبه ابزار