وحی در قرآن (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«وحی در قرآن» نوشتاری است که بررسی موضوع
وحی از دیدگاه
قرآن کریم می‌پردازد. وحی، رکن اساسی
نبوت و همه ادیان آسمانی است.
اما درباره ماهیت آن سخنان گوناگونی بیان شده است. برخی آن را انکار و گروهی دیگر به گونه‌ای آن را تحلیل کرده‌اند.
که از هویت اصلی اش که همانا الهی، ملکوتی، قدسی، غیبی، خارق العاده و معصومانه بودن آن است، جدا ساخته‌اند. اما
قرآن که مهم‌ترین اثر وحی است حقایق بسیاری را دراین باره بازگو کرده است که در این نوشتار به بررسی آنها پرداخته می‌شود.
در فصل اول کتاب به آیاتی که خصوصیات وحی از آنها استفاده می‌شود پرداخته شده است. این آیات بیانگر اصولی است که مرز وحی الهی را با پاره‌ای از مکاشفات و تجربه‌های شخصی مشخص می‌کند.
در فصل دوم، اقسام وحی، انواع وساطت فرشته و تمثل فرشتگان بررسی شده و برای آگاهی بیشتر نسبت به وحی، تحلیل حکمای اسلامی در این زمینه بطور فشرده مطرح گردیده است.
در فصل سوم با بهره گیری از خصوصیات وحی از منظر قرآن، به بررسی ادعای کسانی پرداخته شده که وحی را مساوی با تجربه و مکاشفه و قابل تعمیم به دیگران می‌دانند.
فصل چهارم دو هدف دارد: یکی روشن ساختن این مطلب که آنچه را
پیامبر اسلام به عنوان وحی ارائه داده، فقط دریافت الهی است، قرآن فقط و فقط، آموزه‌های ملکوتی است که از عالم الوهیت و لوح محفوظ تنزل پیدا کرده است نه مجموعه‌ای از ارتباطات غیبی و تجربه‌های شخصی پیامبر. مطلب دیگر پاسخ به این سؤال است که آن چه را پیامبر عرضه داشته آیا محتوا و قالب، هردو وحی است یا فقط محتوا جنبه الهی دارد و قالب (زبان) آن بشری است. به همین مناسبت به تفاوت وحی قرآن و وحی
حدیث و
حدیث قدسی نیز پرداخته شده است.
در فصل پنجم به سیری در آیاتی که موضع گیری و شبهه‌های مخالفان وحی را مطرح می‌کند، پرداخته می‌شود.
کتاب حاضر مشتمل بر پیشگفتاری مفصل درباره موضوع موردنظر و پنج فصل ذیل می‌باشد:
فصل اول: «خصوصیات وحی» مشتمل بر موضوعات ذیل می‌باشد: وحی و موارد استعمال آن در قرآن، خصوصیات وحی، مبانی قاطعیت
انبیاء .
فصل دوم: «اقسام وحی»:
۱- وحی مستقیم.
۲- وحی از ورای
حجاب .
۳- وحی با واسطه فرشته.
۴- الهام با شریعت مستقلی همراه نیست، می‌باشد.
فصل سوم: «وحی مکاشفه و تجربه دینی» موضوعات: تفسیرهای سه گانه از تجربه دینی و غیره را دربر دارد.
فصل چهارم: «متن وحی چیست؟» شامل موضوعاتی چون: دیدگاه
مسیحیان در مورد کتب مقدس، قرآن کلام و پیام الهی، انواع کلام، وحی دولایه‌ای و حدیث قدسی می‌باشد.
فصل پنجم: «انکار وحی و علل آن»: به بررسی علل انکار وحی همچون: مادیگری،
تکبر و برتری جویی،
لجاجت و... و نیز بهانه‌های انکار وحی، نقد شبهات انکار وحی، انکار وحی در قالب تحلیل علمی و... می‌پردازد. در پایان نیز کتابنامه نوشتار حاضر به همراه فهرست
آیات و
روایات موجود در آن آمده است. فهرست مطالب کتاب نیز در ابتدای کتاب درج گردیده است.
نوشتار حاضر به قلم آقای محمود عبداللهی و به زبان فارسی به عنوان
تفسیر موضوعی برای
سطح چهار مرکز تخصصی
تفسیر و
علوم قرآنی حوزه علمیه قم نگارش یافته و در قطع وزیری با جلد شومیز در ۲۴۸ صفحه برای بار نخست در سال ۱۳۸۵ ش توسط «بوستان کتاب» قم، منتشر شده است.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
