• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هشم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





هَشْم‌ (به فتح‌هاء و سکون شین) از واژگان نهج البلاغه به معنای شکستن چیز نرمی است.
هَشيم (به فتح هاء و کسر شین) به معنای خرد شده و شكسته علف خشک و چوب می‌باشد.
مواردی از اين مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



هَشْم‌: به معنای شکستن چیز نرمی است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۳۴

درباره تشويق مردم به جنگ فرموده: «وَاللهِ إِنَّ امْرَأً يُمَكِّنُ عَدُوَّهُ مِنْ نَفْسِهِ يَعْرُقُ لَحْمَه، وَيَهْشِمُ عَظْمَهُ.» «به خدا قسم آن کس که به دشمن خویش امکان می‌دهد گوشت خود را می‌خورد که در استخوان چیزی نماید و استخوان خویش را می‌شکند.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۱۴۴

در رابطه با یک فتنه آينده فرموده: «كَأَنّي أَنْظُرُ إِلَى فاسِقِهِمْ وَقَدْ صَحِبَ الْمُنكَرَ فَأَلِفَهُ، وَبَسىءَ بِهِ وَوافَقَهُ، حَتَّى شابَتْ عَلَيْهِ مَفارِقُهُ، وَصُبِغَتْ بِهِ خَلائِقُهُ، ثُمَّ أَقْبَلَ مُزْبِداً كَالتَّيّارِ لا يُبالي ما غَرَّقَ، أَوْ كَوَقْعِ النّارِ في الْهَشيمِ لا يَحْفِلُ ما حَرَّقَ.» «گویا نگاه می‌کنم به طاغی آن‌ها که رو کرده کف بر دهان، مانند دریائی که باک ندارد چه چیز را غرق کرد و یا مانند افتادن آتش در علف‌های خشکیده که اعتنا ندارد چه چیز را سوزاند.» (شرح‌های خطبه:)


مواردی از اين ماده در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۹۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۴۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۱۸۶.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۹۵، خطبه ۳۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۷۹، خطبه ۳۴.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۸، خطبه ۳۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۹۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۶۵.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۳۳۶.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۷۶.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۸۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۱۰، خطبه ۱۴۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۳۷، خطبه ۱۴۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۰۱، خطبه ۱۴۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۰۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۴۹.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۵۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۶۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۹.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج، ص۸۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «هشم»، ج۲، ص۱۰۹۷.    






جعبه ابزار