نُفوراً (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نُفوراً:(وَ ما يَزيدُهُمْ إِلاّ نُفورًا) «نُفوراً» به معنى «دور شدن و فرار كردن از حق» است، بعضى آن را جمع «نافر» مىدانند و اين جمع قياسى است.
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه میفرمایند:
(نفور) در هر
فاعل كه مشتق باشد (از فعلى كه
مصدر آن بر وزن فعول باشد) مانند
رکوع و
سجود و شهود و برخى معتقدند كه
مصدر است.
و در هر حال اين فاصله گرفتن از
حق (نفور)
سبب گمراهى و بدبختى
انسان مىشود و
قرآن با اين تعبير دربارۀ مشركان كور
دل كه از
حق فرار مىكنند، مىگويد: ما از هر درى وارد شديم و از هر راهى استفاده كرديم تا چراغ
توحید را در دل اين كوردلان بيفروزيم، آن
قدر لجاجت و
تعصب به خرج دادند كه نه تنها اين بيانات، آنها را به
حقیقت نزديک نساخت، بلكه بر نفرت و دورى آنها افزود.
به موردی از کاربرد «نُفوراً» در
قرآن، اشاره میشود:
(وَ لَقَدْ صَرَّفْنا في هَذا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرواْ وَ ما يَزيدُهُمْ إِلاّ نُفورًا) «ما در اين قرآن، حقايق را به صورتهاى گوناگون بيان كرديم تا متذكّر شوند؛ ولى كوردلان، جز بر نفرتشان نمىافزايد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند:
(وَ لَقَدْ صَرَّفْنا في هذا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّروا وَ ما يَزيدُهُمْ إِلّا نُفوراً) در مفردات مىگويد كلمه:
صرف به معناى برگرداندن چيزى است از حالى به حالى، و يا عوض كردن آن با غير آن است، كلمه تصريف نيز به همين معنا است، با اين تفاوت كه تصريف علاوه بر آنچه كه صرف آن را افاده مىكند تكثير را هم مىرساند، و بيشتر در جايى به كار مىرود كه در مورد گرداندن و تغيير دادن چيزى است از حالى به حالى و يا از امرى به امرى، و معناى تصريف الرياح به معناى
حرکت دادن و گرداندن بادها است از حالى به حالى، و همچنين در جمله
(وَ صَرَّفْنا الْآياتِ) و جمله
(وَ صَرَّفْنا فيهِ مِنَ الْوَعيدِ) و نيز از اين باب است تصريف كلام و تصريف درهم.
و نيز در معناى نفور گفته است نفر هم به معناى تنفر شديد از چيزى است و هم به سوى چيزى مانند
فزع كه هم به معناى
ترس از چيزى است و هم به سوى چيزى، پس وقتى گفته مىشود:
(ما زادَهُمْ إِلّا نُفوراً) و يا
(ما يَزيدُهُمْ إِلّا نُفوراً) معناى فوق مورد نظر است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نفور»، ج۴، ص ۴۹۴.