نَفْخ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَفْخ: (سَوَّاهُ وَ نَفَخَ فِيهِ) تعبير به
«نَفْخ» (دميدن) كنايه‌اى است براى حلول
روح در بدن آدمى، گويى تشبيه به هوا و تنفس شده است، هر چند نه اين است و نه آن.
ترجمه و تفسیر آیات مرتبط با
نَفْخ:
(ثُمَّ سَوَّاهُ وَ نَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصَارَ وَ الْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ) (سپس اندام او را نظام بخشيد و از روح خويش
[روحى شريف و برجسته
] در وى دميد؛ و براى شما گوش‌ها و چشم‌ها و دل‌ها
[عقل‌ها
] قرار داد؛ امّا كمتر شكر نعمت‌هاى او را به جا مى‌آوريد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در جمله «
نَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ» استعاره و كنايه‌گويى شده است، يعنى روح تشبيه شده به دم زدن و نفسى كه آدمى مى‌كشد و بر مى‌گرداند، و احيانا آن را در غير خود مى‌دمد و اضافه كلمه روح به ضميرى كه به خدا بر مى‌گردد اضافه تشريفى است، و معنايش ثم
نفخ فيه من روح شريف و منسوب اليه مى‌باشد، يعنى سپس خدا از روحى شريف و منسوب به خودش در او دميد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاء اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَى فَإِذَا هُم قِيَامٌ يَنظُرُونَ) (و در آستانه
قیامت در صور دميده مى‌شود، و در پى آن همه كسانى كه در آسمانها و زمينند مى‌ميرند، مگر كسانى كه خدا بخواهد؛ سپس بار ديگر در «صور» دميده مى‌شود، ناگهان همگى به پا مى‌خيزند و در انتظار حساب و جزا هستند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: ظاهر آنچه در كلام خداى تعالى در معناى
نفخ صور آمده اين است كه اين
نفخه دو بار صورت مى‌گيرد، يك بار براى اينكه همه جانداران با هم بميرند، و يك بار هم براى اينكه همه مردگان زنده شوند. و اين معنا از روايات وارده از ائمه
اهل بیت (علیهم‌السلام)، و بعضى از روايات وارده از طرق
اهل سنت از
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برمى‌آيد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ ذَلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ) (و در صور دميده مى‌شود؛ آن روز، روز وعده وحشتناک است!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اين انتقال دومى است كه مردگان را به عالم قيامت و جاودانه منتقل مى‌كند، هم چنان كه
نفخه اول مردم را مى‌ميراند و به عالم
برزخ مى‌برد. و مراد از
نفخ صور در اينجا يا
نفخه دوم است و يا مجموع هر دو
نفخه است، و خواسته است از مطلق
نفخه ياد كند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْوَاجًا) (روزى كه در صور دميده مى‌شود و شما فوج فوج به محشر مى‌آييد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در سابق گفتار در معناى
نفخ صور مكررا گذشت.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نَفْخ»، ص۵۹۲.
