نَعُدُّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَعُدُّ:
(اِنَّما نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا) نَعُدُّ: از مادّه «عَدّ» به معنی «شمردن» است.
این آیه روی سخن را به
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) کرده می‌گوید: «درباره آن‌ها (
کافران) عجله مکن ما تمام اعمال آن‌ها را دقیقا شماره و
احصا می‌کنیم» و همه را برای آن روز که دادگاه
عدل الهی تشکیل می‌شود، ثبت و ضبط خواهیم کرد.
این احتمال نیز وجود دارد که منظور از شمردن ایام عمر، بلکه نفس‌های آن‌هاست، یعنی مدت بقای آن‌ها کوتاه است و تحت شماره و عدد می‌باشد، زیرا
معدود بودن چیزی معمولا کنایه از کم و کوتاه بودن آن است.
در روایتی از
امام صادق (علیه‌السّلام) می‌خوانیم: از یکی از دوستان خود سؤال فرمود، به عقیده تو منظور پروردگار از این آیه، شمردن چه چیز است؟ او در پاسخ عرض کرد: عدد روزها. امام فرمود: پدران و مادران هم حساب روزهای عمر فرزندان را دارند و لکنّه عدد الانفاس: «منظور شمارش عدد نفس‌هاست.»
این تعبیر امام ممکن است اشاره به
تفسیر اول یا تفسیر دوم و یا هر دو تفسیر باشد. به هر حال دقت در محتوای این آیه انسان را تکان می‌دهد، چرا که ثابت می‌کند همه چیز ما حتی نفس‌های ما روی حساب و تحت شماره است و باید روزی پاسخگوی همه آن‌ها باشیم.
به موردی از کاربرد
نَعُدُّ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَلا تَعْجَلْ عَلَیْهِمْ اِنَّما نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا) (پس درباره آنان شتاب مکن؛ ما آن‌ها و اعمالشان را به دقت شماره می‌کنیم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه عد به معنای شمردن است و چون شمردن هر چیزی آن را به آخر می‌رساند و نابود می‌کند، به این
عنایت،
خدای تعالی در این آیه خواسته است بفرماید: ما عمر ایشان را به آخر می‌رسانیم و تا آخرین نفس می‌شماریم، گویا نفس‌های عمر ایشان را در نزد خود ذخیره کرده و دانه دانه می‌فرستد تا تمام شود و آن روزی است که
وعده عذابشان داده است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَجول»، ج۳، ص۱۱۱-۱۱۲.
