• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ندّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نِدّ (بکسر نون) از واژگان قرآن کریم به معنای مثل و نظیر است.
جمع نِدّ،انْدَاد است که جمعا شش بار در قرآن مجید آمده است‌.
مشتقات نِدّ که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
اَنْداداً (به فتح الف و سکون نون) به معنای هر شریکی که به خدا نسبت داده شود اعم از بتان، بشر، کواکب و غیره.


نِدّ به معنای مثل و نظیر است.
در صحاح گفته: نِدّ به معنی مثل و نظیر است ایضا نَدِید و نَدِیدَة
در مجمع فرموده: «النِّدُّ: المثل و العدل»
راغب می‌گوید: نَدِید شی‌ء شریک آن است در جوهرش و آن نوعی مماثلت می‌باشد زیرا مثل به هر مشارکت اطلاق می‌شود پس هر ندّ مثل است ولی هر مثل ندّ نیست.


به مواردی از نِدّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - اَنْداداً (آیه ۲۲ سوره بقره)

(فَلا تَجْعَلُوا لِلَّهِ‌ اَنْداداً وَ اَنْتُمْ تَعْلَمُونَ‌)
«دانسته و از روی علم بر خدا شرکاء و امثال قرار ندهید.»


۲.۲ - اَنْداداً (آیه ۳۰ سوره ابراهیم)

(وَ جَعَلُوا لِلَّهِ‌ اَنْداداً لِیُضِلُّوا عَنْ سَبِیلِهِ‌)
(آن‌ها براى خدا همتايانى قرار داده‌اند، تا مردم را از راه او منحرف و گمراه سازند)
مراد از‌ انداد هر شریکی است که به خدا نسبت داده شود اعم از بتان و بشر و کواکب و غیره. در اقرب الموارد گفته: نِدّ همیشه مخالف نظیر خود می‌باشد.
نگارنده گوید: شاید از این جهت است که بعضی ند را ضدّ معنی کرده‌اند در نهایه گفته: «نِدٌّ و هو مثل الشّی‌ء الّذی یُضادّه فی اموره و یُنَادُّهُ‌ ای یخالفه».

انْدَاد جمعا شش بار در قرآن مجید آمده است‌.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۳۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۶.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۹.    
۴. جوهری، ابونصر، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیة، ج۲، ص۵۴۳.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۲۳.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۶.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۲۲.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ص۹۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ص۵۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ص۹۰.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ص۱۵۵.    
۱۲. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۰.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵۹.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۸۰.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۵۷.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۳۳.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۸۳.    
۱۸. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۳۷۳.    
۱۹. ابن اثیر، مجدالدین، نهایه، ج۵، ص۳۵.    
۲۰. بقره/سوره۲، آیه۲۲.    
۲۱. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ندّ»، ج۷، ص۳۸.    






جعبه ابزار