• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مکی و مدنی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مکی و مدنی، تقسیم آیات قرآن به مکی و مدنی را می‌گویند.



یکی از تقسیمات کلیدی آیات و سوره‌های قرآن ، تقسیم آن‌ها به مکی و مدنی است.


ضوابط و معیارهایی همچون: زمان ، مکان و مخاطب ، برای مکی و مدنی بودن ذکر کرده‌اند. بر اساس معیار مکانی آیات و سوره‌های نازل شده قبل یا بعد از هجرت در مکه را «مکی» و آیات نازل شده پس از هجرت و در مدینه را «مدنی» گفته‌اند.
در صورت اشتباه، به ضوابط دیگری همچون فحوا و مخاطب و خصایص شایع مکی و مدنی برای شناسایی آیات تمسک می‌شود.


از مهم‌ترین فواید شناخت مکی و مدنی، شناسایی ناسخ از منسوخ است؛ یعنی چون همیشه آیه ناسخ از نظر زمان ، متاخر از آیه منسوخ است، غالب آیات ناسخ، مدنی‌اند. همچنین از فواید شناخت مکی و مدنی، معرفت و شناسایی خاص از عام و مقید از مطلق است.
[۳] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۶۲.
[۴] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۶۰۱-۶۲۴).



ضوابط مکی و مدنی ؛ سور مکی ؛ آیات مکی ؛ اولین آیه مکی ؛ آخرین آیه مکی ؛ ….


۱. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص(۳۶-۴۵).    
۲. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص(۱۸۷-۱۹۴     ).
۳. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۱۶۲.
۴. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۶۰۱-۶۲۴).



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مکی و مدنی».    




جعبه ابزار