مَنِیّ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَنِیّ:
(مِنْ مَنِيٍ يُمْنى) مَنِیّ:
آب مرد و زن كه مادّه اوّليّه
حیات است.
در اصل از «منى» (بر وزن منع) به معنى «تقدير و اندازه‌گيرى» است.
اگر نطفه
انسان و يا حيوان را «منىّ» مى‌گويند به خاطر اين است كه صورت‌بندى (تقدير و اندازه‌گيرى) از طريق آن انجام مى‌گيرد.
آيه مى‌گويد: آيا انسان نطفه‌اى نبود از آبى تقدير شده در رحم؟
اين بيان در حقيقت در مقابل منكرانى است كه در مسأله معاد جسمانى غالبا دم از محال بودن مى‌زنند و امكان بازگشت به زندگى را بعد از مردن و
خاک شدن نفى مى‌كنند.
قرآن براى اثبات امكان اين معنى دست انسان را گرفته و او را به آغاز خلقتش بازمى‌گرداند.
مراحل عجيب جنين و تطورات شگفت‌انگيز انسان را در اين مراحل به او نشان مى‌دهد، تا بداند او بر همه چيز قادر و تواناست.
به تعبير ديگر بهترين دليل براى امكان يک شئ، وقوع آن است.
به موردی از کاربرد
مَنِیّ در
قرآن، اشاره می‌شود:
(أَ لَمْ يَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِيٍ يُمْنى) (آيا آب كمى نبود از اندازه گرفته شده‌اى كه اندازه گرفته می‌شود؟)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(أَ لَمْ يَكُ نُطْفَةً مِنْ مَنِيٍ يُمْنى) اسم كان ضميرى است كه به انسان بر مى‌گردد و امناء منى به معناى ريختن آن در رحم است، مى‌فرمايد: مگر او نطفه‌اى نبود از منى‌اى كه در رحمش مى‌ريزند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَنِیّ »، ج۴، ص۳۵۰.
