• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

منجزات مریض

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



از متون فقهی استفاده می‌شود که تصرفات مریض دو نوع است: مؤجله و منجزه.




تصرفات مؤجله تصرفاتی است که مریض (در مرض موت) آن‌ها را به مرگ خود معلق و موکول نماید.
این نوع که مشروط به موت می‌باشد در حکم وصیت است اجماعاً.



و تصرفات منجزه آن‌هایی است که مریض خود در حال حیات انجام دهد نه آن‌که به مرگ خویش موکول کند و بالاخره «منجز» به معنی حاضر می‌باشد.
[۲] مسالک الافهام، ج۱، کتاب وصایا، ج۴.
[۳] شرائع الاسلام، ج۲، ص۲۶۰.




منجزات مریض هرگاه جنبه تبرع داشته باشد یعنی کلاً یا بعضاً بلاعوض و مجانی باشد. و به عبارت دیگر مستلزم تقویت مال و ارث بدون عوض گردد، مانند هبه، وقف، عتق، صدقه، محابات.
آیا باید از اصل مال اخراج شود یا از ثلث مال دو قول می‌باشد و مشهوریین متأخرین قول دوم است.
[۵] حدائق الناضره، ج۷، ص۵۸۷.
[۶] ریاض المسائل، ج۲.

و اما فقهای مذاهب اربعه، چنان‌که در کتاب المیزان الکبری می‌نویسد: بالاتفاق این قول را اختیار کرده‌اند و گفته‌اند منجزات تبرعی مریض از ثلث مال است.
[۷] المیزان الکبری (شعرانی)، ج۲، ص۱۰۵.
[۸] الهدایه (شرح بدایة المبتدی)، ج۴، ص۲۴۵.
[۹] المغنی (ابن قدامه)، ج۶، ص۷۱.



 
۱. شرائع الاسلام، ج۲، ص۴۸۸.    
۲. مسالک الافهام، ج۱، کتاب وصایا، ج۴.
۳. شرائع الاسلام، ج۲، ص۲۶۰.
۴. کتاب وصایا، مسالک الافهام، ج۱، کتاب وصایا، ج۴، ص۲۱۰.    
۵. حدائق الناضره، ج۷، ص۵۸۷.
۶. ریاض المسائل، ج۲.
۷. المیزان الکبری (شعرانی)، ج۲، ص۱۰۵.
۸. الهدایه (شرح بدایة المبتدی)، ج۴، ص۲۴۵.
۹. المغنی (ابن قدامه)، ج۶، ص۷۱.




جابری عرب‌لو، محسن، فرهنگ فقه اصطلاحات اسلامی، ص۱۶۸-۱۶۹.




جعبه ابزار