• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مبین (به فتح یا)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مبیّن (به فتح یا)، لفظ دلالت کننده بر مراد متکلم به طور روشن می‌باشد.



مبیَّن به صیغه اسم مفعول در لغت به معنای بیان شده، آشکار و پیدا شده است و در اصطلاح اصولی‌ها ، مقابل مجمل بوده و به لفظی گفته می‌شود که دلالتش بر مراد متکلم ذاتاً یا به کمک غیر روشن می‌باشد، مانند:﴿أَنَّ اللّهَ بِکُلِّ شَیْء عَلِیمٌ﴾ که دلالت الفاظ آن بر معانی خود ذاتاً روشن است، و مثل:«أقیموا الصلوة» که چگونگی خواندن نماز مبهم بوده ولی به کمک غیر، یعنی به وسیله فعل یا سخن معصوم (علیه السلام) روشن شده است.


نص و ظاهر از مصادیق مبیّن می‌باشد، زیرا در نص، دلالت کلام بر مراد متکلم به یقین روشن است و احتمال خلاف در آن داده نمی‌شود؛ هم چنین دلالت ظاهر، بر مراد متکلم روشن است و هرچند در آن احتمال خلاف داده می‌شود ولی به این احتمال اعتنا نمی‌شود.


مبین بالذات؛
مبین بالغیر.


۱. توبه/سوره۹، آیه۱۱۵.    
۲. عاملی، حسن بن زین الدین، معالم الدین و ملاذ المجتهدین، ج۱، ص۱۰۲.    
۳. حلی، حسن بن یوسف، مبادی الوصول الی علم الاصول، ص۱۶۱.    
۴. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۲۳۳-۲۳۲.    
۵. اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۲۵.    
۶. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۱۸۹.    
۷. میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۱، ص۳۴۰.    
۸. خویی، ابوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج۵، ص۳۸۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۲، ص۲۱۸.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۸۶، برگرفته از مقاله «مبین (به فتح یا)».    




جعبه ابزار