لَظَیٰ (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَظَیٰ (به فتح لام و ظاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای التهاب و مشتعل شدن
آتش است. از این ماده سه بار در نهج البلاغه آمده است.
لَظَیٰ به معنای التهاب و مشتعل شدن آتش است. گويند: «لَظِيَت النَّارُ: تلهَّبت.»
امام (صلواتاللهعلیه) راجع به ايّام
جاهلیت فرموده:
«أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَة مِنَ الرُّسُلِ، وَ طُولِ هَجْعَة مِنَ الاُْمَمِ، ... وَ انْتَشَار مِنَ الاُْمُورِ، وَ تَلَظٍّ مِنَ الْحُرُوبِ.» «خدا آن حضرت را در زمانى خالى از رسولان و در طول خواب آلودگى امّتها فرستاد و در زمان پراكندگى كارها و شعلهور بودن جنگها.»
(شرحهای خطبه:
)
به برادرش
عقیل آنگاه كه از
بیت المال مىخواست فرمود:
«أَتَئِنُّ مِنَ الاَذَى وَ لاَ أَئِنُّ مِنْ لَظىً؟!» «لظى» شعله خالص آتش است يعنى «تو از اين
اذیت ناله مىكنى من از شعله خالص
جهنّم ناله نكنم.»
(شرحهای خطبه:
)
و درباره جنگ با
معاویه فرمود:
«فَخُذُوا لِلْحَرْبِ أُهْبَتَهَا، وَ أعِدُّوا لَهَا عُدَّتَهَا، فَقَدْ شَبَّ لَظَاهَا، وَ عَلاَ سَنَاهَا.» «وسائل جنگ را به دست آوريد كه شعله آن روشن شده و روشنائيش بالا رفته است.»
(شرحهای خطبه:
)
سه مورد از ماده لظی در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لظی»، ج۲، ص۹۴۰.