لَجّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَجّ (به فتح لام) و
لَجاج (به فتح لام) و
لَجاجت (به فتح لام) از
واژگان نهج البلاغه به معنای ادامه عناد است.
لُجَّه (به ضم لام و تشدید و فتح جیم) به معنى آب بزرگ است.
لَجّ و لجاج و لجاجت به معنای ادامه
عناد است. «لَجَّ الرجلُ لَجَاجاً و لَجَاجةً: تمادى فى العناد.»
لُجَّه به معنى آب بزرگ است. «لُجَّة البحر» حركت امواج درياست. «بحر لُّجِّى» درياى بزرگ و متلاطم است.
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جريان
صفّین به شهرهاى اسلامى نوشت:
«فَمَنْ تَمَّ عَلَى ذلِكَ مِنْهُمْ فَهُوَ الَّذِي أَنْقَذَهُ اللهُ مِنَ الْهَلَكَةِ، وَمَنْ لَجَّ وَتَمَادَى فَهُوَ الرَّاكِسُ الَّذِي رَانَ اللهُ عَلَى قَلْبِهِ.» «آن‌كه از آن‌ها بر اين گفتار پايدار ماند او كسى است كه خدا از هلاكت نجاتش داده و هر كه لجاجت كرد و در آن اصرار ورزيد او عهدشكنى است كه خداوند بر قلبش زنگ و تيرگى گذاشته است.»
(شرح‌های نامه:
)
و در
حکمت ۱۶۹ فرموده:
«اللَّجَاجَةُ تَسُلُّ الرَّأْيَ.» «لجاجت و شدت عناد رأى و تدبير را از بين مى‌برد و اگر لجاجت نكند شايد فكرش به راهى برسد.»
(شرح‌های حکمت:
)
«فِي لُجَّةِ تَيَّارِهِ» «در درياى موجش»
(شرح‌های خطبه:
)
«لُجَّةُ الْمُزْنِ» «درياى ابر»
(شرح‌های خطبه:
)
«وَلُجَجِ بِحَار زَاخِرَة» «آب‌هاى بزرگ، درياهاى پر شده يا بالا آمده»
(شرح‌های خطبه:
)
اين سه مورد در رابطه با
خلقت زمین در
خطبه ۹۰ آمده است.
مواردى از لجّ در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لجّ»، ج۲، ص۹۳۰.
