قَهْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَهْر (به فتح قاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای غلبه و ذلیل کردن دیگری است.
مواردی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
قَهْر به معنای غلبه و ذلیل کردن دیگری، در هر دو معنا به کار رفته است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السلام) در
حکمت ۲۱۴ فرموده است:
«وَبِالسِّيرَةِ الْعَادِلَةِ يُقْهَرُ الْمُنَاوِىءُ،بِالْحِلْمِ عَنِ السَّفِيهِ تَكْثُرُ الاَْنْصَارُ عَليْهِ» «با رفتار نیکو مخالف معاند مغلوب می‌شود و با
بردباری در رفتار
سفیه، یاران انسان بر علیه او زیاد می‌شوند.»
(شرح‌های حکمت:
)
آنگاه که یاران
معاویه شریعه
فرات را گرفتند، به یاران خود چنین فرمود:
«فَأَقِرُّوا عَلَى مَذَلَّة، وَتَأْخِيرِ مَحَلَّة، أَوْ رَوُّوا السُّيُوفَ مِنَ الدِّمَاءِ تَرْوَوْا مِنَ الْمَاءِ، فَالمَوْتُ في حَيَاتِكُمْ مَقْهُورِينَ، وَالْحَيَاةُ في مَوْتِكُمْ قَاهِرِينَ. » «پس بمانید در
ذلت و پستی مقام، یا شمشیرها را با خون‌ها سیراب کنید تا از آب سیراب شوید مرگ حقیقی آن است که زنده بمانید در حال ذلّت و زندگی آن است که بمیرید در حال
غلبه.»
(شرح‌های خطبه:
)
مواردی از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قهر»، ج۲، ص۸۸۲.
