• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَلّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَلّ و قَلیل (به فتح قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای کم، مقابل زیاد و کنایه از بی‌مقدار و مقابل عزیز است.
اِقلال (به کسر الف) به معنای کم، حمل و برداشتن و کم کردن است.
اِستِقلال (به کسر الف) نیز همان معنا است.
موردی از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



قَلّ و قَلیل به معنای کم، مقابل زیاد و کنایه از بی‌مقدار و مقابل عزیز است.
اِقلال (به کسر الف) به معنای کم، حمل و برداشتن و کم کردن است.
اِستِقلال (به کسر الف) نیز بدان معنا است. «اسْتَقَلَّ‌ الشيءَ: حملهُ‌ و رفعهُ‌» «تقلّل» در «وسل» خواهد آمد.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۲۲۱

امام علی (علیه‌السلام) درباره اموات فرموده است: «وَ حَمَّلُوا ثِقَلَ أَوْزارِهِمْ ظُهُورَهُمْ، فَضَعُفُوا عَنِ الاْسْتِقلاَلِ بِها، فَنَشَجُوا نَشِيجاً.» «ثقل گناهان را بر پشت خود حمل کرده و از حمل آن عاجز شده‌اند، گریه در گلویشان گره کرده است،» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۲۳۴

در خطبه ۲۳۴ فرموده است: «مُحَالِفاً وَ قَلاَّ لَكَ» «اين دو (درد بى‌درمان و اندوه جاودان) براى تو كم است.» شرح‌های خطبه: ()
«و قلّا لک» رجوع شود به «کمد»

مواردی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۷۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۴۵۳.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۰۵.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۷، خطبه ۲۲۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۳۹، خطبه ۲۱۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۴۳، خطبه ۲۲۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۷، خطبه ۲۲۲.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۳۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۸، ص۳۶۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۶۲.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۷۷.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۷۱، خطبه ۲۳۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ص۲۵۶، خطبه ۲۳۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۵۵، خطبه ۲۳۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۵۷، خطبه ۲۳۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۲۰.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۲۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۸، ص۵۵۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۷۰.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۲۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قل»، ج۲، ص۸۷۷.    






جعبه ابزار