قَلَص (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَلَص (به فتح قاف) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای منقبض شدن و بسته شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
دنیا از این واژه استفاده نموده است.
قَلَص به معنای منقبض شدن، بسته شدن آمده است.
به مواردی که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السلام) درباره
دنیا فرموده است:
«فَإِنَّهَا عِنْدَ ذَوِي الْعُقُولِ كَفَيْءِ الظِّلِّ بِيْنَا تَرَاهُ سَابِغاً حَتَّى قَلَصَ وَزَائِداً حَتَّى نَقَصَ»؛
«آن در نزد عاقلان مانند برگشتن
سایه است، می‌بینی که گسترده است و منقبض و جمع شد و یا زیاد است که کم گردید».
در
خطبه ۹۲ فرموده است: چون مرا از دست بدهید و کارهای ناپسند به شما روی آورد، بسیاری از سوال کننده‌ها سر پایین اندازند و مسئولان سست می‌گردند، آن در وقتی خواهد بود که
جنگ شما ادامه یابد و بر پا ایستد:
«وَ ذلِكَ إِذَا قَلَّصَتْ حَرْبُكُمْ، وَ شَمَّرَتْ عَنْ سَاق»«جنگ شما ادامه یابد و بر پا ایستد.»
«
قلصّت» با تشدید لازم آمده است گویند. «
قلّص: تمادی».
این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قلص»، ج۲، ص۸۷۵.
