قرآن و روان‌شناسی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
این کتاب در گردآوری حقایق و مفاهیم
روان شناسی موجود در
قرآن تالیف شده است .
نویسنده کتاب دکتر
محمد عثمان نجاتی که خود استاد روان شناسی است و با مکاتب مختلف روان شناسی معاصر، آشنایی کامل دارد می‌کوشد ضمن تبیین انواع شخصیت در قرآن آنها را با آخرین داده‌های روان شناسی
مقایسه کند. این کار در واقع راه رشد و تکامل بررسی‌ها و تحقیقات جدید روان شناسی را هموار خواهد کرد، تحقیقاتی که می‌کوشد برای نظریات جدید مطرح شده پیرامون «شخصیت»، قوانینی اساسی
وضع کند، قوانینی که حقایق و مفاهیم آن درباره
انسان با حقایق و مفاهیم موجود در قرآن هماهنگی داشته باشد. در این کتاب انگیزه‌های رفتار از دیدگاه قرآن در سه بخش فیزیولوژیک، روانی و ناخودآگاه مورد بررسی قرار گرفته است.
انواع انفعالات انسانی اعم از
ترس ،
خشم ،
محبت ،
شادی ،
اندوه و غیره و راه غلبه بر این انفعالات از منظر قرآن، بررسی مساله
ادراک حسی از دیدگاه قرآن و نیز بیان تاثیر انگیزه‌ها و ارزش‌ها در توجه و ادراک حسی که در آن
ایمان مؤمنان باعث آمادگی و توجه مؤمنان به
آیات قرآنی معرفی شده چنانکه
شرک مشرکان آنان را از این ادراک بی بهره ساخته است، بررسی تفکر و اندیشه و مراحل و خطاهای آن، یادگیری و راههای آن،
علم لدنی ، شخصیت و انواع آن در قرآن و روان درمانی و روشهای آن از دیدگاه قرآن مطالب کتاب را شکل می‌دهند. البته هریک از این عناوین خود شامل مطالب ریزتری می‌شود که نویسنده با روشی مستدل و آکادمیک با استفاده از
آیات قرآن و
استناد به منابع معتبر به تفصیل درباره آنها بحث می‌کند.
کتاب مشتمل بر سه مقدمه، یک سرآغاز و یک پیشگفتار است. مقدمه اول و دوم از آن مترجم و مقدمه سوم از آن مؤلف است که بر چاپ دوم عربی این
اثر نگاشته شده است. در ادامه فصول ده گانه کتاب قرار دارد که به قرار ذیل می‌باشند:
فصل اول: انگیزه‌های رفتار در قرآن. در این فصل انگیزه‌ها به سه نوع: فیزیولوژیک، روانی و ناخودآگاه تقسیم شده و هرکدام از این عناوین خود دارای زیرمجموعه‌هایی می‌باشد.
فصل دوم: انفعال‌ها در قرآن.
فصل سوم: ادراک حسی در قرآن، که به بررسی
حواس در قرآن، ادراک حسی خارج از چارچوب حواس، خطای
چشم و تاثیر انگیزه‌ها و ارزش‌ها در توجه و ادراک حسی می‌پردازد.
فصل چهارم:
تفکر از دیدگاه قرآن . که به بررسی مراحل تفکر در حل مشکلات و نیز خطاهای تفکر می‌پردازد.
فصل پنجم: یادگیری در قرآن نام دارد که منابع دانش، یادگیری زبان، راههای یادگیری در قرآن و... را مورد بررسی قرار می‌دهد.
فصل ششم: علم لدنی در قرآن.
فصل هفتم: یادآوری و فراموشی در قرآن.
فصل هشتم: سیستم
مغز و
اعصاب در قرآن.
فصل نهم: شخصیت در قرآن که به بررسی انواع شخصیت در قرآن و غیره می‌پردازد.
و فصل دهم:
روان درمانی در قرآن ، که به بررسی رابطه
ایمان و احساس
امنیت ،
ایمان و احساس وابستگی به گروه و روش قرآن در روان درمانی می‌پردازد. در پایان منابع و مراجعی که نویسنده از آنها استفاده کرده آمده است.
این اثر نوشته دکتر محمد عثمان نجاتی استاد
دانشگاه قاهره و
کویت در رشته روان شناسی است که توسط عباس عرب به فارسی ترجمه شده و در قطع وزیری با جلد شومیز در ۴۲۰ صفحه همراه با تجدید نظر و اضافات مؤلف برای پنجمین بار در
سال ۱۳۸۱ شمسی از سوی انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی
آستان قدس رضوی منتشر شده است.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
