• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قبر حضرت فاطمه زهرا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




قبر حضرت فاطمه (علیهاالسلام) بنا به شواهدی در بقیع و بنا به شواهدی دیگر در خانه خود حضرت می‌باشد.



درباره محل دقیق قبر حضرت فاطمه زهرا و این‌که آیا در خانه خود مدفون شد یا در بقیع، نمی‌توان با قاطعیت اظهار نظر کرد.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد، آن حضرت در بقیع مدفون گردید، همان گونه که شواهدی حکایت از آن می‌کند که در خانه خود که اکنون در حجره شریفه قرار دارد، دفن شد.


سنیان، از قدیم الأیام محل دفن حضرت را در بقیع دانسته‌اند و تنها احتمال وجود دفن حضرت را در خانه‌اش مطرح نموده‌اند.


در احادیث امامان شیعه بیشتر محل دفن، خانه خود حضرت معرفی شده است.

۳.۱ - نقل از امام صادق

ابن شبه از امام صادق(علیه السلام) نقل کرده که آن حضرت فرمود: قُبِرَت فاطمة سلام الله علیها فی بیتها الَّذی أدخله عمربن عبدالعزیز فی المسجد.
در محفلی که امام جعفر صادق(علیه السلام) و نیز عیسی بن موسی عباسی حضور داشت، شخصی پرسید که حضرت فاطمه در کجا دفن شده است. عیسی گفت: در بقیع. آن شخص از امام سؤال کرد. حضرت فرمود: عیسی پاسخ تو را داد. آن شخص گفت: از شما می‌پرسم و می‌خواهم عقیده پدرانتان را بدانم. حضرت فرمود: دُفِنَتْ‌ فِي‌ بَيْتِهَا.

۳.۲ - نقل از امام رضا

ابونصر بَزَنطی از امام رضا(علیه السلام) نقل کرده است که از آن حضرت درباره محل دفن فاطمه زهرا(علیها السلام) سؤال شد. حضرت فرمود: دُفِنَتْ فِی بَیْتِهَا فَلَمَّا زَادَتْ بَنُو أُمَیَّةَ فِی الْمَسْجِدِ صَارَتْ فِی الْمَسْجِدِ.
حضرت در خانه‌اش دفن شد و زمانی که امویان مسجد را توسعه دادند، محل دفن در مسجد قرار گرفت.

۳.۳ - دیدگاه علمای شیعه

وجود همین روایات سبب شد تا علمای برجسته شیعه نظیر شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی، ابن طاووس و علامه مجلسی مدفن حضرت را خانه خودش بدانند؛ جایی که اکنون در مسجد یا در حاشیه مسجد قرار گرفته است.
[۶] فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۹۶-۹۷.
[۷] فصلنامه میقات حج، ش۲۶، ص۱۰۴.


۳.۴ - دیدگاه شیخ صدوق

شیخ صدوق می‌نویسد: اخْتَلَفَتِ الرِّوَايَاتُ فِي مَوْضِعِ قَبْرِ فَاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ ع فَمِنْهُمْ مَنْ رَوَى أَنَّهَا دُفِنَتْ فِي الْبَقِيعِ‌، وَمِنْهُمْ مَنْ رَوَى أَنَّهَا دُفِنَتْ بَيْنَ الْقَبْرِ وَالْمِنْبَرِ وَأَنَّ النَّبِيَّ ص إِنَّمَا قَالَ: مَا بَيْنَ قَبْرِي وَمِنْبَرِي رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ؛ لِأَنَّ قَبْرَهَا بَيْنَ الْقَبْرِ وَالْمِنْبَرِ، وَمِنْهُمْ مَنْ رَوَى أَنَّهَا دُفِنَتْ‌ فِي‌ بَيْتِهَا فَلَمَّا زَادَتْ بَنُو أُمَيَّةَ فِي الْمَسْجِدِ صَارَتْ فِي الْمَسْجِدِ، وَهَذَا هُوَ الصَّحِيحُ عِنْدِي‌؛ روایات در باره مدفن فاطمه زهرا(علیها السلام) مختلف است. برخی از آنها مدفن را بقیع و برخی دیگر بین قبر و منبر می‌دانند. برخی هم مدفن را خانه آن حضرت می‌دانند که وقتی امویان مسجد را بزرگ کردند، قبر آن حضرت، داخل مسجد شد. این قول نزد من صحیح است.
محلی که به عنوان قبر آن حضرت در بقیع مشخص شده، پایین تر از قبور ائمه چهارگانه، در قسمت راست (شمال غرب) آنها قرار گرفته است و احتمال دارد که اینجا محل قبر فاطمه بنت اسد باشد.


حضرت فاطمه(علیها السلام) یکی از زنان برگزیده عالم و مورد علاقه شدید رسول خدا(صلی الله علیه وآله)بود.
درباره آن گرامی، فرزندان و شویش امام علی(علیه السلامفضایل بی شماری از رسول خدا(صلی الله علیه وآله) نقل شده است.
یکی از آنها همان روایت مشهور است که پیامبر(صلی الله علیه وآله) او را پاره تن خود خواند و آزار به او را آزار خود شمرد.


حضرت فاطمه(علیها السلام) وصیت کرد تا دور از چشم دیگران و شب هنگام دفن شود، ابن ابی شیبه روایت نقل کرده است: حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ، عَنْ سُفْيَانَ، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ، عَنْ عُرْوَةَ، أَنَّ عَلِيًّا دَفَنَ فَاطِمَةَ لَيْلًا.


۱. تاریخ المدینة المنوره، ابن شبّه، عمر بن شبه، ج۱، ص۱۰۴-۱۱۰.    
۲. تاریخ المدینة المنوره، ابن شبه، عمر بن شبه، ج۱، ص۱۰۷.    
۳. قرب الاسناد، حمیری، عبد الله بن جعفر، ص۳۶۷.    
۴. الکافی، کلینی، محمد بن یعقوب، ج۱، ص۴۶۱.    
۵. السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ابن ادریس حلی، محمد بن احمد، ج ۱، ص ۶۵۲.    
۶. فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۹۶-۹۷.
۷. فصلنامه میقات حج، ش۲۶، ص۱۰۴.
۸. من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، محمد بن علی، ج۲، ص۵۷۲.    
۹. مسند احمد بن حنبل، حنبل، احمد، ج ۲۶، ص ۴۶.    
۱۰. علل الشرائع، شیخ صدوق، محمد بن علی، ج ۱، ص ۱۸۵.    
۱۱. مصنف ابن ابی شیبة، ابن ابی شیبة، عبد الله بن محمد، ج ۳، ص ۳۱.    
۱۲. صحیح مسلم، مسلم نیشاپوری، مسلم بن الحجاج، ج ۲، ص ۷۷.    



جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکّه و مدینه، ص۳۳۹-۳۴۰.    





جعبه ابزار