فاطمه و کوثر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«
كوثر» يک معنى جامع و وسيع دارد و آن «
خیر كثير و فراوان» است و مصاديق آن زياد است، ولى بسيارى از بزرگان علماى
شیعه يكى از روشن‌ترين مصداق‌هاى آن را وجود مبارک «
فاطمه زهرا (سلام‌اللّه‌علیها)» دانسته‌اند، چرا كه
شان نزول آیه مى‌گويد:
آنها
پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) را متهم مى‌كردند كه بلا عقب است،
قرآن ضمن نفى سخن دشمنان مى‌گويد: «ما به تو
كوثر داديم.»
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می فرمایند:
اين «خير كثير» همان فاطمه زهرا (س) است، زيرا
نسل و ذرّيه پيامبر (ص) به
وسیله همين دختر گرامى در جهان انتشار يافت، نسلى كه نه تنها فرزندان جسمانى پيغمبر (ص) بودند، بلكه آيين او و تمام ارزش‌هاى
اسلام را
حفظ كردند و به آيندگان نيز ابلاغ كردند، نه تنها امامان معصوم اهل بيت (ع) كه آنها حساب مخصوص به خود دارند، بلكه هزاران هزار از فرزندان فاطمه (س) در سراسر جهان پخش شدند كه در ميان آنها علماى بزرگ و نويسندگان و فقها و محدّثان و مفسّران والامقام و فرماندهان عظيم بودند كه با ايثار و فداكارى در
حفظ آيين
اسلام كوشيدند.
در اين‌جا به بحث جالبى از
فخر رازی برخورد مى‌كنيم كه در
ضمن تفسيرهاى قول سوم اين است كه
سوره کوثر به عنوان ردّ بر كسانى نازل شده كه عدم وجود اولاد را بر پيغمبر اكرم (ص) خرده مى‌گرفتند، بنابراين، معنى
سوره اين است كه خداوند به او نسلى مى‌دهد كه در طول
زمان باقى مى‌ماند، ببين چه اندازه از
اهل بیت را
شهید كردند، در عين حال جهان مملو از آنهاست، اين در حالى است كه از
بنی امیه (كه دشمنان اسلام بودند) شخص قابل ذكرى در دنيا باقى نماند، سپس بنگر و ببين چقدر از علماى بزرگ در ميان آنهاست، مانند باقر و صادق و رضا و نفس زكيه.
سوره كوثر، در حقيقت سه پيشگويى بزرگ دربر دارد كه از اعجاز اين
سوره است:
از يكسو اعطاى خير كثير را به پيغمبر (ص) نويد مى‌دهد و اين خير كثير تمام پيروزی‌ها و موفقيت‌هايى را كه بعدا نصيب پيغمبر اكرم (ص) شد، شامل مى‌شود.
از سوى ديگر خبر مى‌دهد كه پيامبر (ص) بلا عقب نخواهد بود، بلكه
نسل و دودمان او به‌طور فراوان در جهان وجود خواهند داشت.
از سوى سوم خبر مى‌دهد كه دشمنان او
ابتر و بلاعقب خواهند بود.
اين پيشگويى نيز تحقق يافت و چنان دشمنانش تارومار شدند كه امروز اثرى از آنها باقى نمانده است، در حالى كه طوايفى همچون بنى اميه و
بنی عباس كه به مقابله با پيغمبر (ص) و فرزندان او برخاستند روزى آن‌قدر جمعيت داشتند كه فاميل و فرزندان آنها قابل شماره نبود، ولى امروز اگر هم چيزى از آنها باقى مانده باشد هرگز شناخته نيست.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فاطمه و کوثر»، ج۴، ص ۴۲.
