غَرَض (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَرَض (به فتح غین و راء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
هدف، نشانه،
حاجت و
مطلوب است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره اهل
دنیا و ... از این واژه استفاده نموده است.
غَرَض به معنای هدف، نشانه، حاجت و
مطلوب آمده است.
«
اَلغَرَض: اَلهَدَف الَّذی يُرمَى اِلَیه- الحاجَة- البَغیة.»
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در
حکمت ۱۸۱ فرموده است:
«إِنَّما الْمَرْءُ في الدُّنْيا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فيهِ الْمَنايا، وَ نَهْبٌ تُبادِرُهُ الْمَصائِبُ.» «آدمی در
دنیا نشانهای است مرگها به او اصابت کرده و در او جای میگیرد و آدمی غارت و غنیمتی است که مصائب بر او پیشدستی میکنند.»
و نیز درباره اهل دنیا فرموده است:
«وَ إِنَّما أَهْلُها فيها أَغْراضٌ مُسْتهْدَفَةٌ، تَرْميهِمْ بِسِهامِها، وَ تُفْنيهِمْ بِحِمامِها.» «اهل دنیا در آن نشانههای هدف گرفته هستند که دنیا با تیرهای خود آنها را میزند و با
مرگ آنها را فانی میکند.»
این ماده چندین بار در
نهج البلاغه آمده است و همه آن موارد به معنای نشانه و نشانههاست.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غرض»، ج۲، ص۷۸۰.