غَرورُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَرورُ:(وَ لا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرورُ) «غَرورُ» (به فتح غين) به معنای فريب دهنده است.
غرور بر وزن «جَسور»
صیغه مبالغه و به معنای موجود فوق‌العاده فريبنده است و
شیطان را از اين‌رو «غرور» (بر وزن شرور) مى‌گويند كه انسان را با وسوسه‌هاى خود فريب مى‌دهد و غافل و
مغرور مى‌سازد و در
حقیقت بيان مصداق واضح آن است و الّا هر
انسان فريبنده، هر
کتاب فريبنده، هر مقام وسوسه‌گر و هر موجودى كه انسان را گمراه سازد در مفهوم وسيع اين كلمه داخل است، مگر اين كه مفهوم
شیطان را چنان
وسعت دهيم به گونه‌اى كه همه اين‌ها را شامل شود.
به موردی از کاربرد «غَرورُ» در قرآن، اشاره می‌شود:
(يا أَيُّها النّاسُ اتَّقوا رَبَّكُمْ وَ اخْشَوْا يَوْمًا لّا يَجْزي والِدٌ عَن وَلَدِهِ وَ لا مَوْلودٌ هُوَ جازٍ عَن والِدِهِ شَيْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا وَ لا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرورُ) «اى مردم! تقواى الهى پيشه كنيد و بترسيد از روزى كه نه پدرى مجازات فرزندش را پذيرا مى‌شود، و نه فرزندى چيزى از مجازات پدرش را؛ به
یقین وعده الهى
حق است؛ پس مبادا زندگانى
دنیا شما را بفريبد، و مبادا شيطان فريب‌كار شما را نسبت به كَرَم خدا بفريبد و مغرور سازد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند: «غررت فلانا» به اين معنا است كه من رگ خواب او را جستم، و آن‌چه از او مى‌خواستم گرفتم، و غرة به معناى
غفلت در بيدارى است، و كلمه غرار به معناى غفلت با چرت و فتور است،- تا آن‌جا كه مى‌گويد: پس غرور به معناى هر چيزى است كه آدمى را
فریب مى‌دهد، چه
مال باشد، و چه
جاه، و چه
شهوت، و چه
شیطان، چيزى كه هست بعضى از مفسرين كلمه غرور را به شيطان
تفسیر كرده‌اند، و اين بدان جهت است كه او خبيث‌ترين فريب‌دهندگان است و بعضى ديگر آن را به
دنیا تفسير كرده‌اند چون در مثل گفته شده الدنيا تغر و تضر و تمر- دنيا غرور مى‌آورد و ضرر مى‌زند و مى‌گذرد. و بنا به گفته وى معناى آيه اين مى‌شود اى انسان‌ها بپرهيزيد از پروردگارتان، و او خداى سبحان است، و بترسيد روزى را و آن روز
قیامت است، كه لا يجزى كفايت نمى‌كند پدرى از فرزندش، و نه مولودى كفايت كننده و بى‌نياز كننده است چيزى را از والد خويش، كه وعده خدا به آمدن قيامت حق است، يعنى ثابت است و تخلف ناپذير،
(فَلا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا) پس زنهار، كه زندگى دنيا با
زینت فريبنده خود شما را بفريبد
(وَ لا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرورُ) و بطور كلى بهوش باشيد، كه هيچ فريبنده‌اى چه از شؤون زندگى باشد، و چه خصوص شيطان شما را گول نزند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «غرور»، ج۳، ص ۳۰۳.
