عَین الْقِطر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَین الْقِطر:
(لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ) عَین الْقِطر: به معنى «چشمه مس (مذاب)» است.
در اين
آیه،
خداوند به يكى ديگر از مواهب خود نسبت به
سلیمان (علیه‌السلام) اشاره كرده، مى‌فرمايد:
«...و براى او چشمه مس (مذاب) روان ساختيم...»
اكنون بايد ديد كه چگونه چشمه‌اى از مس مذاب يا فلزات ديگر در اختيار سليمان قرار گرفت؟
آيا
خداوند طريقه ذوب كردن اين فلزات را در مقياس بسيار وسيع
و گسترده از طريق
اعجاز و الهام به اين پيامبر آموخت؟
يا چشمه‌اى از اين فلز مايع شبيه همان چشمه‌هايى كه به هنگام فعاليت كوه‌هاى آتشفشانى از دامنه آن‌ها سرازير مى‌شود به صورت اعجازآميز در اختيار او قرار گرفت؟
و يا به نحوى ديگر. دقيقا براى ما روشن نيست، همين اندازه مى‌دانيم اين نيز از الطاف الهى درباره اين پيامبر بزرگ بود.
به موردی از کاربرد
عَین الْقِطر در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ لِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَ رَوَاحُهَا شَهْرٌ وَ أَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ وَ مِنَ الْجِنِّ مَن يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ مَن يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ) (
و باد را براى سليمان مسخّر ساختيم كه صبحگاهان مسير يک ماه را مى‌پيمود
و عصرگاهان مسير يک ماه را
و چشمه مس مذاب را براى او روان ساختيم
و گروهى از جنّ پيش روى او به فرمان
پروردگارش كار مى‌كردند
و هر كدام از آن‌ها كه از فرمان ما سرپيچى مى‌كرد، او را از
عذاب آتش سوزان مى‌چشانديم!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه اسلنا از مصدر اساله است كه باب افعال از سيلان به معناى جريان است
و كلمه قطر به معناى مس است.
و معناى جمله اين است كه ما معدن مس را مانند
آب براى او روان
و جارى كرديم.
• شریعتمداری، جعفر، شرح
و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَین الْقِطر»، ج۳، ص۲۸۴.
