عَبْد مَناف (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَبْد مَناف (به فتح میم) از
واژگان نهج البلاغه يكى از اجداد
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) نسل او را بنى‌عبدمناف گويند كه شامل
قریش است.
این کلمه دو بار در
نهج البلاغه آمده است.
عَبْد مَناف:
يكى از اجداد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) نسل او را بنى‌عبدمناف گويند كه شامل قريش است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در
جنگ جمل وقتى كه به جنازه
طلحه رسيد فرمود:
«لَقَدْ أَصْبَحَ أَبُو مُحَمَّد بِهذَا الْمَكانِ غَرِيباً! أَما وَ اللهِ لَقَدْ كَنْتُ أَكْرَهُ أَنْ تَكُونَ قُرَيْشٌ قَتْلَى تَحْتَ بُطُونِ الْكَواكِبِ! أَدْرَكْتُ وَ تْرِي مِنْ بَنِي عَبْدِ مَناف، وَ أَفْلَتَتْنِي أَعْيانُ بَنِي جُمَحَ» «يعنى من خون و انتقام خويش را از
بنی‌عبدمناف گرفتم امّا بزرگان
بنی‌جمح از دست من در رفتند.» (عدّه‌اى از آن‌ها در ركاب
عایشه بودند كه جان سالم به در بردند.)
(شرح‌های خطبه:
)
معاویه به حضرت نوشته بود، ما بنى‌عبدمناف هستيم، امام در جواب نوشت:
«وَ أَمّا قَوْلُكَ: إِنّا بَنُو عَبْدِ مَناف، فَكَذلِكَ نَحْنُ، وَ لكِنْ لَيْسَ أُمَيَّةُ كَهاشِمَ، وَ لاَ حَرْبٌ كَعَبْدِ الْمُطَّلِبِ، وَ لاَ أَبُوسُفْيانَ كَأَبِي طالِب.» (و اما اين كه گفته‌اى: «ما همه فرزندان عبد مناف هستيم» بلى چنين است! امّا «
امیّه» چون «
هاشم» و «
حرب» چون «
عبدالمطلّب» و «
ابوسفیان» مانند «
ابوطالب» نخواهند بود و هرگز
مهاجران چون اسيران آزاد شده نيستند.)
(شرح‌های خطبه:
)
این کلمه بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عبد مناف»، ج۲، ص۱۰۸۰.
