عرفیه خاصه سالبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عرفيه خاصه سالبه، یکی از
اصطلاحات به‌کار رفته در
علم منطق بوده و به‌معنای
قضیه سالبه مرکب از
عرفیه عامه و قید لادوام ذاتی است.
قضیه عرفیه خاصه به لحاظ
کیفیت به
عرفیه خاصه سالبه و موجبه تقسیم می‌شود؛ مثال:
عرفیه خاصه سالبه: «بالدوام لاشیء من الکاتب بساکن الاصابع مادام کاتباً لادائماً». قید «لادائماً» اشاره به یک
قضیه مطلقه عامه است که به لحاظ کیف (
سلب و
ایجاب) مخالف
قضیه مصرَّح است و چون در
سالبه، کیف قضیه مصرَّح،
سلبی است؛ بنابراین کیف قضیه غیر مصرَّح، ایجابی است و این قضیه مقدَّر عبارت است از: کلُّ کاتبٍ ساکن الاصابع بالفعل.
مثال
عرفیه خاصه موجبه: «بالدوام کلُّ کاتبٍ متحرک الاصابع مادام کاتباً لادائماً». قید «لادائماً» اشاره به یک قضیه مطلقه عامه است که به لحاظ کیف (
سلب و ایجاب) مخالف قضیه مصرَّح است و چون در موجبه، کیف قضیه مصرَّح، ایجابی است؛ بنابراین کیف قضیه غیر مصرَّح،
سلبی است و این قضیه مقدَّر عبارت است از: لاشیء من الکاتب بمتحرّک الاصابع بالفعل.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.
• قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «عرفیه خاصه سالبه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۲/۱۸.
