ضَیر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ضَیر:
(ضَيْرَ إِنّا إِلى رَبِّنا) ضَیر به معنى «زيان رساندن و رنج دادن» است (ضيرا و ضورا). اين آيه ناظر بر احوال ساحران و فرعون است، آن‌جا كه ساحران هنگامى كه معجزه موسى را ديدند به
موسی،
ایمان آوردند.
فرعون آن‌ها را
تهدید به مرگ كرد ولى ساحران به فرعون گفتند: تو با اين كار نه تنها چيزى از ما كم نمى‌كنى، بلكه ما را به لقاى معشوق حقيقى و معبود واقعى مى‌رسانى، آن روز كه اين تهديدها در ما اثر مى‌گذاشت ما خويشتن را نمى‌شناختيم، با خداى خود آشنا نبوديم و راه حق را گم كرده در بيابان زندگى سرگردان بوديم، امّا امروز گم‌شده خود را يافته‌ايم، هر كار مى‌توانى بكن.
به موردی از کاربرد ضَیر در قرآن، اشاره می‌شود:
(قالوا لا ضَيْرَ إِنّا إِلى رَبِّنا مُنقَلِبونَ) «هيچ مانعى ندارد و هيچ‌گونه زيانى از اين كار به ما نخواهد رسيد هر كار مى‌خواهى بكن ما به‌سوى پروردگارمان بازمى‌گرديم.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
كلمه ضير به معناى ضرر است (يعنى اين‌كه تو ما را به دار بياويزى ضررى ندارد) و جمله
(إِنّا إِلى رَبِّنا مُنْقَلِبونَ) همان گفتار لا ضير را تعليل مى‌كند كه چرا ضرر ندارد، براى اين‌كه ما در مقابل اين عذابى كه ما را بدان تهديد مى‌كنى صبر مى‌كنيم و به سوى پروردگار خود باز مى‌گرديم، كه عالى‌ترين بازگشت‌ها است.
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ضَیر»، ج۲، ص۶۸۴-۶۸۵.
